W dniach 6-8 października Związku Literatów na Mazowszu uroczyście obszedł ćwierćwiecze swej działalności wspaniałym festiwalem, który pod nazwą Ciechanowska Jesień Poezji zaliczył już swoją XXVIII edycję. Program festiwalu był, co zrozumiałe, bogatszy i bardziej okazały niż w ubiegłych latach. Trzeba jednak zaznaczyć, że Ciechanów, będący jednocześnie siedzibą ZLM, zważywszy na niewielkie rozmiary miasta, jest wyjątkowo aktywnym ośrodkiem życia literackiego, liczącym się w największym i najludniejszym regionie Polski. Oczywiście, nie wszyscy członkowie ZLM mieszkają w Ciechanowie i jego sąsiedztwie, są wśród nich nawet mieszkańcy stolicy, ale literackie serce Mazowsza bije właśnie tam, bowiem z Ciechanowem związani są najbardziej aktywni działacze związku z jego wieloletnią prezeską Teresą Kaczorowską na czele.
W programie tegorocznej Ciechanowskiej Jesieni Poezji, która zgodnie z tradycją odbyła się w ciechanowskich bibliotekach i domach kultury, a także w Muzeum Romantyzmu w Opinogórze, znalazła się m. in. prezentacja jubileuszowego numeru Ciechanowskich Zeszytów Literackich, które także obchodzą swoje ćwierćwiecze, rozstrzygnięcie IV edycji konkursu poetyckiego O laur Zygmunta z Opinogóry, prezentacja płyty Podróż do Erato z kompozycjami do ciechanowskiego artysty Wojtka Gęsickiego do wierszy członków ZLM, wręczenie Medalu Zygmunta Krasińskiego prof. Mirosławowi Strzyżewskiemu, zasłużonemu dla Mazowsza literaturoznawcy, związanemu z Uniwersytetem M. Kopernika, a także galowy koncert włoskich artystów i otwarcie wystawy Podwójny srebrny jubileusz w opinogórskiej oranżerii. Jubileusz pisarzy zaszczyciły władze samorządowe wszystkich szczebli, parlamentarzyści, a prezydent Ciechanowa Krzysztof Kosiński wręczył najbardziej zasłużonym literatom odznaczenia państwowe i ufundował imponujący tort urodzinowy.
Ciechanów przez trzy dni żył literaturą w różnych odsłonach i postaciach. Jubileusz jest wszakże okazją głównie do przypomnienia niebagatelnych osiągnięć mazowieckich kolegów w minionym ćwierćwieczu. 25 lat temu Związek Literatów na Mazowszu wyodrębnił się ze struktur Związku Literatów Polskich. Od 1997 roku działał w Ciechanowie lokalny oddział tej organizacji, któremu przewodniczył w pierwszych latach Alfred Borkowski, lekarz, działacz społeczny i pisarz-regionalista, a od początku obecnego stulecia Teresa Kaczorowska, dziennikarka specjalizująca się w tematyce polonijnej, a także wszechstronna działaczka społeczna i kulturalna, wieloletnia dyrektorka Powiatowego Centrum Kultury w Ciechanowie i prezeska stowarzyszenia Accademia Europaea Sarbieviana, zajmującego się promocją dzieła i dziedzictwa najwybitniejszego polskiego poety łacińskojęzycznego, rodem spod Płońska, profesora Uniwersytetu Wileńskiego i królewskiego kaznodziei Macieja Kazimierza Sarbiewskiego.
Wspomniany właśnie Sarbievius, zwany często Horacym z Mazowsza, był jednym z wielu klasyków literatury, związanych z północnym Mazowszem, gdzie ZLM rozwinął swą działalność. Dość wymienić wspomnianego już, najmłodszego z Trzech Wieszczy, który stworzył wiele dzieł w swym majątku w Opinogórze oraz Aleksandra Świętochowskiego, mieszkającego i tworzącego w pobliskiej Gołotczyźnie. W rezydencjach tych twórców powstały odpowiednio Muzea Romantyzmu i Pozytywizmu, stanowiące dla Związku Literatów na Mazowszu naturalną podporę nie tylko dla podtrzymywania regionalnych tradycji literackiej, ale także dla działalności na wskroś współczesnej, jak konkursy literackie, prezentacje nowych książek, koncerty, seminaria oraz inne formy promocji.
Siedzibą ZLM było przez wiele lat Powiatowe Centrum Kultury i Sztuki im. Marii Konopnickiej w Ciechanowie, gdzie Związek przez dwie dekady zorganizował setki spotkań, festiwali, prezentacji książek oraz innych wydarzeń kulturalnych. Od trzech lat ZLM rezyduje w ciechanowskiej Miejskiej Bibliotece Publicznej, mieszczącej się w gmachu zwanym potocznie Krzywą Halą. Wśród licznych i wszechstronnych inicjatyw Związku na szczególne uznanie zasługuje wymieniony już periodyk – rówieśnik ZLM, Ciechanowskie Zeszyty Literackie, ukazujący się od początku pod redakcją Teresy Kaczorowskiej. Inną cenną inicjatywą jest konkurs O Złote Pióro na najlepszą książkę autorstwa członka ZLM, wydaną w roku poprzedzającym konkurs. W tym roku odbywa się także jubileuszowa, XX edycja tego konkursu. Mazowieccy literaci włączają się też do ogólnoświatowych inicjatyw literackich, organizując od 23 lat obchody Światowego Dnia Poezji, czyli od chwili ogłoszenia go przez UNESCO.
Gratulując kolegom ze Związku Literatów na Mazowszu podwójnego jubileuszu, pragnę zwrócić uwagę na szczególne zasługi obecnego aktywu tego stowarzyszenia, który stanowią mieszkańcy Ciechanowa i okolic. Obok wieloletniej i bardzo wszechstronnie zasłużonej prezeski Teresy Kaczorowskiej, do wielu sukcesów ZLM przyłożyli się członkowie obecnego zarządu związku: Ewa Krysiewicz, Wiktor Golubski i Piotr Kaszubowski, pisarze i działacze społeczni od wielu lat związani z instytucjami kulturalnymi i edukacyjnymi regionu. Życzę koleżankom i kolegom z Mazowsza dalszych sukcesów i liczę, że nadal ziemia ciechanowska będzie godnie kontynuować swe tradycje literackie.
