Recenzja tomiku Ewy Lipskiej „World Failure”, opublikowanego w języku angielskim przez londyńskie wydawnictwo Anny Marii Mickiewicz Literary Waves.
Mogę z całą odpowiedzialnością polecić nowy tomik poetycki World Failure/Awaria Świata wydany w wydawnictwie Literary Waves wybitnej poetki Ewy Lipskiej w tłumaczeniu Anny Stanisz-Lubowieckiej, w każdym wierszu daje nam do przemyślenia i reinterpretacji bliskie zjawiska natury i kultury, zostawiając twórcze wątpliwości.
World Failure jest zarówno intrygującym jak i wieloznacznym dziełem poetyckim. To sztuka dystansu dająca do myślenia i wciągająca czytelnika. Słowo w tej poezji jest traktowane z chirurgiczną precyzją w tonie metafizyki i realizmu poznawczego.Uważna lektura staje się procesem gdzie pojawiają się nowe znaczenia i interpretacje. Podmiot liryczny mówi ściszonym głosem o ważnych wydarzeniach.Początek wiersza The Riddle/Rebus zapowiada ciekawą grę znaczeń:
The riddle
wasn’t limited
to the full Moon
*
Zagadka
nie
kończyła się
na pełni księżyca
Poezja Lipskiej utrzymana w wysokim tonie,pełna odniesień do historii i muzyki, jest wolna od patosu i snobizmu. Poetka pochyla się nad pojedynczym istnieniem czy zjawiskiem,ogląda je przez filozoficzną lupę i interpretuje z wielu punktów widzenia.W tym aspekcie przypomina metafizyczną poezję Larsa Gustaffsona, który obserwuje zwyczajne zdarzenia,przedmioty czy sceny buduje swoistą głęboką filozofię bytu.
Zaskakujące frazy i zestawienia słów wciągają czytelnika w nową próbę spojrzenia na świat. To zostało uwiecznione w wierszu:
They Left. They Didn’t Come Back
They left. They didn’t come back.
Tangerines on the table.
The season of life is over.
The paintings they left behind
grow on the wall.
*
WYSZLI. NIE WRÓCILI
Wyszli. Nie wrócili.
Na stole mandarynki.
Skończył się sezon na życie.
Na ścianie
rosną po nich obrazy.
W World Failure tematy miłości,śmierci,przemijania i bólu są ukazane z nowej perspektywy.
***
Life
acute preventive measure
against death.
*
Życie
dotkliwy środek zapobiegawczy
wobec śmierci.
Jest to poezja wybitnie intelektualna wymagająca od czytelnika wiedzy nie tylko z dziedziny literatury, ale także malarstwa,muzyki i historii. Szczególnie na uwagę zasługuje tutaj wiersz A Few moments on music/ KILKA CHWIL O MUZYCE rozpoczynający się od „harmonii sfer” i kończący tajemniczo:
Luckily
music
is not
human.
*
Na szczęście
muzyka
nie jest
człowiekiem.
Rola poezji i poetów „skazanych na wiersze” jest ukazana w ciekawy sposób.
Homeless Poem
The homeless poem wanders
around the dark matter of paper.
Nobody’s. The author left it
to its fate. An orphan of words.
Sometimes
poems are like abandoned dogs
barking for poetry.
*
BEZDOMNY WIERSZ
Bezdomny wiersz włóczy się
po ciemnej materii papieru.
Niczyj. Autor pozostawił go
na łasce losu. Sierota słów.
Czasem
wiersze są jak porzucone psy
które szczekają na poezję.
Ironia, humor, dystans do siebie i świata przeświecają przez tę poezję utkaną z kolorowej tkaniny.I chociaż jest to sztuka krytyki kultury można wyczuć w niej tęsknotę za osobistą prawdą istnienia oraz bycia „tu i teraz” pośród wojen i powracającej pamięci galaktyk.
Working Memory
I won’t be your role model.
We sit between wars
slicing the cheese of the moon
on a black plate.
I’m made of fears
and you need confidence.
I hold doubt and regret at gunpoint
and you’re aiming at delight and courage.
A box of chocolates on the table.
I’m treating them to planets.
Celestial bodies in chocolate […]
*
PAMIĘĆ OPERACYJNA
Nie będę waszym przykładem.
Siedzimy między wojnami
i kroimy ser księżyca
na czarnym talerzu.
Składam się z obaw
a wy potrzebujecie ufności.
Biorę na muszkę wahanie i żal
a
wy celujecie w zachwyt i odwagę.
Na stole bombonierka.
Częstuję ich planetami
Ciała niebieskie w czekoladzie
W oddali przepływa nasza wspólna pamięć operacyjna.
