Anna Łyczewska – SUBIEKTYWNE KALENDARIUM ARTYSTYCZNE ANNY ŁYCZEWSKIEJ

0
65
Anna Łyczewska fot. Maryla Ditz

1 stycznia

Arthur Hugh Clough – utalentowany angielski  liryk czasów wczesno-wiktoriańskich urodził się w 1819 roku w Liverpoolu.

Sándor Petőfi to pierwszy po Ianusie Pannoniusie poeta węgierski o randze europejskiej, najwybitniejszy przedstawiciel węgierskiej poezji romantycznej, w nowatorski sposób podejmujący tradycję i wzory twórczości ludowej. Urodził się w w Kiskoros 101 lat temu.

Adomas Varnas – litewski artysta–malarz, grafik, fotograf, zbieracz, propagator i mecenas rodzimej sztuki ludowej, wykładowca, scenograf, autor realistycznych portretów, grafik i pejzaży, urodził się w 1879 roku w Janiszkach na Litwie.

W 1898 roku w Cieszynie urodził się austriacki kompozytor i dyrygent Viktor Ullmann. Zginął zamorodowany w Auschwitz – Birkenau– miał 46 lat.

W 1937 w Płocku urodził się Adam Wiśniewski-Snerg – pisarz science fiction twórca opowiadań i powieści, z których najwyżej ceniony jest „Robot”.

Polski muzyk jazzowy, pianista, kompozytor zamieszkały w Krakowie- Joachim Mencel urodził się w 1966 roku w Kluczborku. Prowadzi klasę fortepianu jazzowego w Krakowskiej Szkole Jazzu i Muzyki Rozrywkowej oraz na Krakowskiej Akademii Muzycznej.

Ihor Pawluk – poeta, pisarz, naukowiec, doktor nauk humanistycznych w zakresie komunikacji społecznej, urodzony w 1967 roku, jest autorem kilkunastu książek i pracownikiem naukowym Sekcji Literatury Ukraińskiej XX wieku w Instytucie Literatury im. Tarasa Szewczenki Ukraińskiej Akademii Nauk w Kijowie, a także profesorem Uniwersytetu Iwana Franki we Lwowie.

W Chicago w Illinois W 1971 roku urodził się Chris Potter – amerykański saksofonista i kompozytor jazzowy.

1 stycznia

W 1953 roku zmarł w Katowicach wybitny kompozytor, przedstawiciel Młodej Polski w muzyce, autor utworów fortepianowych, symfonicznych i oper – Ludomir Różycki.

Mary Meylak / Mary Meilak to pierwsza znana poetka maltańska. Pisała także eseje, powieści i operetki. Zmarła w 1975 roku w Viktorii.

Wanda Bacewicz – , poetka i dziennikarka, siostra skrzypaczki i kompozytorki Grażyny Bacewicz, autorka 11 tomików wierszy, zmarła w 2011 roku w Łodzi.

W 2016 roku w Santos zmarł brazylijski kompozytor Gilberto Mendes. Komponował kantaty, motety, muzykę incydentalną i awangardową.

Dorota Filipczak – poetka, tłumaczka i pracownik naukowy w Zakładzie Literatury i Kultury Brytyjskiej Instytutu Anglistyki Uniwersytetu Łódzkiego, autorka sześciu tomików wierszy i sztuki teatralnej, zmarła w 2021 roku.

Zygmunt Moryto – opolski malarz, grafik i rysownik także zmarł w 2021 roku.

2 stycznia

Sir Michael Kemp Tippett  – brytyjski kompozytor i dyrygent uważany za jednego z najwybitniejszych angielskich twórców XX wieku, urodził się w Londynie w 1905 roku.

Adolf Sowiński – poeta, prozaik, krytyk i tłumacz, urodził się w Kielcach w 1914 roku. Opublikował wiele prac związanych z rejonem Kielecczyzny. Przekładał z języka francuskiego, niemieckiego (Brechta) i greckiego (Lukiana).

W 1925 roku urodził się we Lwowie wielki kompozytor, pianista i pedagog Andrzej Nikodemowicz. Od 2012 roku w Lublinie odbywa się międzynarodowy festiwal Andrzej Nikodemowicz – czas i dźwięk, którego pomysłodawczynią i twórcą jest Teresa Księska–Falger.

Ukraińska poetka, historyk literatury, literaturoznawca, tłumaczka z języka ukraińskiego na język portugalski, przedstawicielka Grupy Nowojorskiej w ukraińskiej literaturze – Wira Wowk urodziła się w 1926 roku w Borysławiu.

Sławek Jaskułke – pianista jazzowy, kompozytor muzyki fortepianowej, orkiestrowej, teatralnej i filmowej, aranżer, producent muzyczny, urodził się w Pucku w 1979 roku.

2 stycznia

Józef Męcina-Krzesz, malarz, uczeń Jana Matejki, zmarł w Poznaniu w 1934 roku. Malował obrazy o treści religijnej, historycznej oraz portrety.

Nat Adderley – amerykański trębacz i kompozytor jazzowy zmarł w 2000 roku na Florydzie. Utwór Adderleya „Work Song ” (1960) to jazzowy standard , który odniósł sukces na listach przebojów muzyki pop po napisaniu do niego tekstu przez piosenkarza Oscara Browna Jr.

Leonia Janecka – malarka, graficzka i ilustratorka książkowa, zmarła w 2003 roku w Warszawie.

W 2003 roku zmarła w Krakowie artystka malarka Teresa Świeży-Klimecka. Uprawiała malarstwo sztalugowe i ścienne.

Duńska pisarka, poetka i eseistka Inger Christensen zmarła w 2009 roku w Kopenhadze. Jej najgłośniejsze dzieła to poemat Det z 1969 r., oraz zbiór wierszy Alfabet z 1981 r.

Mikołaj Smoczyński polski artysta, malarz, rysownik i performer, twórca instalacji, zmarł w Lublinie w 2009 roku. Jego prace wystawiano w galeriach i na wystawach m.in. w Paryżu, Frankfurcie, , Kopenhadze, San Diego oraz w Polsce.

3 stycznia

W 1906 roku w Tarnowie urodził się pisarz, poeta, tłumacz, znawca Biblii – Roman Brandstaetter autor 21 dramatów, 13 tomików poezji, 6 powieści, esejów i tłumaczeń biblijnych.

Władysław Malecki – malarz realista, pejzażysta, przedstawiciel szkoły monachijskiej w malarstwie, urodził się w 1836 roku w Masłowie.

Peruwiański kompozytor i muzykolog Daniel Alomía Robles – twórca m.in. muzyki ballady El condor pasa (1913), uznanej w roku 1993 za część dziedzictwa kulturalnego Peru, urodził się w 1871 roku.

Znakomity malarz niemiecki, ekspresjonista August Macke urodził się w 1887 roku. Tworzył również drzeworyty, projektował ceramikę, dywany, hafty, gobeliny i zasłony.

John Ronald Reuel Tolkien – brytyjski pisarz oraz profesor filologii klasycznej i literatury staroangielskiej na Oxfordzie, urodził się w 1892 roku. Jako autor powieści Władca Pierścieni, której akcja rozgrywa się w mitycznym świecie Śródziemia, spopularyzował literaturę fantasy.

Poeta, redaktor książek i wydawnictw, animator kultury, prasoznawca Eugeniusz Kurzawa urodził się w 1954 roku. Uprawia głównie publicystykę, felietonistykę, wywiad, pisze wiersze, eseje, szkice i recenzje literackie.

3 stycznia

W  roku w 1923 zmarł  czeski pisarz, publicysta i dziennikarz Jaroslav Hašek, autor szeregu powieści o wojaku Szwejku.

Francuski muzyk, trębacz, aranżer i kompozytor jazzowy Ivan Jullien zmarł w 2015 roku.

W 2017 roku zmarł polski kompozytor, multiinstrumentalista i pedagog Michał Kulenty. Łączył jazz, polski folklor i liczne odwołania do religii.

4 stycznia

Josef Suk – czeski kompozytor i skrzypek, uczeń i zięć Antonina Dworaka, profesor i rektor praskiego konserwatorium, urodził się w 1874 roku w Krecovicach.

W 1908 roku urodził się w Orkiewiczach koło Nowogródka Alfons Łosowski – malarz, rzeźbiarz i rysownik, żołnierz AK, po wojnie związany z Gdańskiem.

Roman Breitenwald – artysta malarz i pedagog, który malował głównie sceny rodzajowe z życia wsi i małych miasteczek oraz sceny batalistyczne, urodził się w Piotrkowie Trybunalskim w 1911 roku.

Amerykański saksofonista, flecista i kompozytor jazzowy Frank Wellington Wess urodził się w 1922 roku w Kansas City.

Jan Lenica – artysta plastyk, scenarzysta, krytyk sztuki, reżyser filmów animowanych, jeden z twórców polskiej szkoły plakatu, urodził się w 1928 roku w Poznaniu.

Prozaik i dramaturg chiński mieszkający we Francji, Laureat Nagrody Nobla z 2000 roku – Gao Xingjian urodził się w 1940 roku. Oprócz pisarstwa zajmuje się także reżyserią teatralną i malarstwem. Tłumaczył też na chiński współczesną literaturę francuską.

4 stycznia

Niemiecki malarz specjalizujący się w pejzażu i malarstwie historycznym Karl Friedrich Lessing zmarł w 1880 roku.

Henri Bergson – francuski pisarz i filozof, główny twórca intuicjonizmu, laureat Literackiej Nagrody Nobla z 1927 roku, zmarł w Paryżu w 1941 roku.

Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury z 1957 roku, pisarz, dramaturg, eseista i reżyser teatralny – Albert Camus zmarł w 1960 roku.

Paul Chambers – amerykański kontrabasista i kompozytor jazzowy zmarł w 1969 roku w Nowym Jorku.

5 stycznia

Pietro Filippo Scarlatti – włoski organista, kompozytor i chórmistrz tworzący w okresie baroku urodził się w 1679 roku w Rzymie.

Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury z 1908 roku, niemiecki myśliciel i eseista Rudolf Christoph Eucken urodził się w 1846 roku w Aurich.

Henryk Musiałowicz – artysta malarz, który w swej twórczości zajmował się malarstwem sztalugowym, ściennym, projektował witraże i uprawiał grafikę, urodził się w 1914 roku w Gnieźnie.

Znana postać katowickiej bohemy, prozaik, publicysta, krytyk literacki, poeta, tłumacz z języka niemieckiego, literaturoznawca w zakresie literatury niemieckiej, redaktor naczelny czasopism literackich – Wilhelm Szewczyk  urodził się w 1916 roku w Czuchowie.

Malarz i grafik światowej klasy, twórca „metafor emocjonalnych” Jan Lebenstein urodził się w 1930 roku w Brześciu nad Bugiem.

Paul Wertico – amerykański perkusista jazzowy urodził się w Chicago w 1953 roku.

5 stycznia

Prekursor impresjonizmu w Polsce, malarz i ilustrator Władysław Podkowiński zmarł w 1986 roku. Jego najbardziej znanym obrazem jest Szał uniesień.

Wacław Iwaniuk – znakomity poeta wywodzący się z Lubelszczyzny a po wojnie mieszkaniec Kanady, zmarł w 2001 roku w Toronto.

6 stycznia

Max Bruch – niemiecki kompozytor i dyrygent urodził się w Kolonii w 1838 roku.

Uczeń Jana Matejki, malarz, który w swej twórczości nawiązywał do dawnego malarstwa holenderskiego –  Szymon Buchbinder urodził się w Radzyniu Podlaskim w 1853 roku.

Jeden z najważniejszych twórców współczesnej prozy poetyckiej w literaturze arabskiej, poeta i malarz Khalil Gibran urodził się w 1883 roku w Baszarri.

Wasyl Semenowycz Stus – uznany za najwybitniejszego poetę ukraińskiego w 2. połowie XX wieku, krytyk i publicysta, ofiara stalinowskiego terroru, urodził się w 1938 roku w Rachniwce.

6 stycznia

Maila Talvio właśc. Maria Mikkola – fińska powieściopisarka i tłumaczka literatury polskiej zmarła w Helsinkach w 1951 roku.

Amerykański wirtuoz saksofonu, flecista i kompozytor jazzowy Joe Farrell zmarł w 1986 roku w Los Angeles.

Dizzy Gillespie – amerykański trębacz, kompozytor i wokalista jazzowy, współtwórca stylu bebop, zmarł w 1993 roku w New Jersey.

Niesamowity francuski pianista i kompozytor jazzowy Michel Petrucciani zmarł w 1999 roku w Nowym Jorku.

7 stycznia

Francis Poulenc – francuski kompozytor utworów intrumentalnych, wokalnych i muzyki filmowej, urodził się w 1899 roku w Paryżu.

Wasyl Czumak – jeden z najważniejszych poetów nowej fali literatury ukraińskiej, rozstrzelany w Kijowie w 1918 roku, urodził się w 1901 roku na Czernichowszczyźnie.

Turecka artystka znana z wielkoformatowych obrazów abstrakcyjnych Fahrelnissa Zeid urodziła się w 1901 roku. Była jedną z pierwszych kobiet – absolwentek ASP w Stambule.

7 stycznia

John Berryman – amerykański poeta uprawiający lirykę osobistą i refleksyjną, zmarł w Minneapolis w 1972 roku.

Zbigniew Turski – kompozytor i dyrygent, złoty medalista olimpijski Olimpijskiego Konkursu Sztuki i Literatury w dziedzinie muzyki w 1948 roku, zmarł w Otwocku w 1979 roku.

Jerzy Nowosielski – malarz, rysownik, scenograf, filozof i teolog prawosławny, uznany za najwybitniejszego ikonopisarza XX wieku, zmarł w Krakowie w 2011 roku.

Tadeusz Konwicki – pisarz, scenarzysta i reżyser o bogatym dorobku literackim i filmowym, zmarł w Warszawie w 2015 roku.

8 stycznia

Hans Guido von Bülow – niemiecki kompozytor, dyrygent, wirtuoz fortepianu tworzący w okresie romantyzmu, urodził się w 1830 roku w Dreźnie.

Julie Wolfthorn urodziła się w 1864 roku w Tohrn ( Toruniu ). Była malarką i graficzką, projektowała pocztówki. Zginęła w obozie koncentracyjnym w 1944 roku.

Kornel Makuszyński  – poeta, prozaik, felietonista, krytyk teatralny i publicysta, przed II wojną światową – jeden z najbardziej popularnych twórców, a po wojnie szykanowany, urodził się w Stryju w 1884 roku.

 Tomasz Szukalski – saksofonista jazzowy urodził się w Warszawie w 1947 roku.

8 stycznia

Amerykański malarz i litograf George Wesley Bellows, zaliczany do „apostołów brzydoty”, zmarł w Nowym Jorku w 1925 roku. Popularność przyniosły mu obrazy uwieczniające walki bokserskie.

Bogdan Ostromęcki – poeta i eseista, a z wykształcenia prawnik, zmarł w Warszawie w 1979 roku.W jego dorobku znalazły się także utwory dla dzieci i młodzieży, wiele słuchowisk radiowych i tłumaczenia poezji francuskiej.

Fizyk, malarz, rzeźbiarz i twórca instalacji i wykładowca  akademicki Antoni Zydroń zmarł  w Poznaniu w 2001 roku. Jako jeden z niewielu Polaków uczestniczył od 1968 r. w Międzynarodowym Ruchu “PHASES” z siedzibą w Paryżu, biorąc udział we wszystkich wystawach w Europie oraz Ameryce Północnej i Południowej.

Bogdan Ciesielski – muzyk jazzowy, multiinstrumentalista, aranżer, kompozytor, lider grup jazzowych i współtwórca Oddziału Północnego Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego zmarł rok temu w Bydgoszczy.

9 stycznia

Barbara Buczkówna – pianistka i kompozytorka urodziła się w 1940 roku w Krakowie. W 1985 roku otrzymała III nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim w Wiedniu za II Kwartet smyczkowy „Transgressio” .

Stanisław Nyczaj – poeta, satyryk, krytyk literacki, edytor i animator życia literackiego, autor ok. 40 książek, urodził się w 1943 roku w Nowicy pod Kałuszem ( teren dzisiejszej Ukrainy ).

Pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży, ilustratorka, twórczyni cyklu powieściowego dla młodzieży Jeżycjada –  Małgorzata Musierowicz z domu Barańczak urodziła się w 1945 roku w Poznaniu.

Aelita Andre – australijska malarka abstrakcyjna, porównywana do Salvadora Dali i Picassa, urodziła się w 2007 roku.

9 stycznia

Tadeusz Feliks Ajdukiewicz – malarz, autor portretów, scen batalistycznych i rodzajowych, miłośnik Tatr i legionista Piłsudskiego, zmarł w Krakowie w 1916 roku.

Michał du Laurans – malarz, uczeń Wojciecha Gersona i znakomitości malarskich niemieckich, francuskich, i angielskich, znakomity portrecista, zmarł w Płocku w 1958 roku.

Poeta, pisarz, dziennikarz nazywany polskim Arthurem Rimbaudem – Marian Czuchnowski, więzień sowieckich łagrów i żołnierz armii gen. Andersa, zmarł w 1991 roku w St. Leonard – On – Sea.

Charles Simic, właśc. Dušan Simić – serbsko – amerykański poeta, zdobywca Nagrody Pulitzera w dziedzinie poezji, laureat Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Z. Herberta 2014, zmarł w 2023 roku w Dover.

Reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Proszę wprowadź nazwisko