Rozpoczął się 53. Krakowski Festiwal Filmowy
Podczas imprezy zostanie pokazanych ok. 250 filmów z całego świata.W części konkursowej festiwalu filmy będą rywalizować w czterech konkursach: dokumentów muzycznych DocFilmMusic, międzynarodowym filmów krótkometrażowych, międzynarodowym pełnometrażowych dokumentów oraz filmów polskich.
Konkurs pełnometrażowych dokumentów muzycznych DocFilmMusic jest zupełnie nową kategorią w programie Krakowskiego Festiwalu Filmowego.
Do tego konkursu zostało zakwalifikowanych dziesięć filmów o tematyce muzycznej. Wśród nich znalazły się trzy dokumenty ze Stanów Zjednoczonych, dwa ze Szwajcarii, po jednym filmie z Polski, Wielkiej Brytanii, Kanady i Hiszpanii oraz jedna koprodukcja międzynarodowa. Zwycięzca zostanie nagrodzony Złotym Hejnałem. Filmy oceni trzyosobowe jury pod przewodnictwem czeskiego reżysera, scenarzysty i dramatopisarza Petra Zelenki. Filmy z tej sekcji będzie można oglądać zarówno w Krakowie, jak i Warszawie, w kinie Kultura.
Do międzynarodowego konkursu filmów krótkometrażowych, który odbywa się nieprzerwanie od roku 1961 roku organizatorzy zakwalifikowali 38 filmów, w tym siedem polskich. W konkursie rywalizować będzie 11 dokumentów, 12 fabuł i 15 animacji, trwających nie dłużej niż 30 minut. Najlepszy zostanie nagrodzony statuetką Złotego Smoka. W jury zasiądzie pięć osób pod przewodnictwem polskiego reżysera Andrzeja Jakimowskiego.
W konkursie pełnometrażowych dokumentów weźmie udział 20 tytułów, które będą walczyć o nagrodę Złotego Rogu. Oceni je pięcioosobowe jury, któremu będzie przewodniczył rosyjski reżyser filmów dokumentalnych i fabularnych Siergiej Dworcewoj.
Do konkursu polskiego zakwalifikowano 42 filmy: 23 dokumentalne, 12 animowanych i siedem fabularnych. W konkursie znalazły się zarówno filmy uznanych autorów jak i debiutantów. Najlepszy, wybrany przez jury pod przewodnictwem operatora i reżysera Adama Sikory, otrzyma statuetkę Złotego Lajkonika.
Według organizatorów w ostatnich dwóch sekcjach wystartują dwie polskie produkcje, które mają szansę stać się wydarzeniem tegorocznej edycji KFF. Są to nowe filmy Marcela i Pawła Łozińskich powstałe podczas ich wspólnej podróży samochodem kempingowym do Francji. Miała ona posłużyć za kanwę jednego filmu dokumentalnego, jednak w efekcie powstały dwa obrazy: „Ojciec i syn” Pawła Łozińskiego oraz „Ojciec i syn w podróży” Marcela Łozińskiego.
Nagrodę Smoka Smoków, przyznawaną przez organizatorów Krakowskiego Festiwalu Filmowego wybitnym twórcom filmów dokumentalnych i animowanych, otrzyma w tym roku Paul Driessen, holenderski twórca filmów animowanych, nominowany w 2000 roku do Oscara za film „3 Misses”.
W ramach stałych sekcji tematycznych, których jest w tym roku dziesięć, organizatorzy festiwalu przedstawią między innymi filmy ze Szwajcarii, filmy nagradzane na festiwalach partnerskich krakowskiej imprezy na całym świecie, cykl „Gdzieś w Europie” ukazujący codzienne życie mieszkańców naszego kontynentu, panoramę filmu polskiego oraz specjalnie wyselekcjonowane obrazy dla dzieci i młodzieży.
W sekcji „Dźwięki muzyki”, której lokalizacją będzie kino plenerowe usytuowane pod Wawelem zostaną wyświetlone filmy muzyczne wybrane przez dziennikarza Piotra Metza.
Warto dodać, że w tym roku padł absolutny rekord : napłynęły 3082 zgłoszenia filmów dokumentalnych, krótkometrażowych i animowanych, które powstały w ciągu ostatniego roku. Wszystkie filmy, pokazywane w konkursach międzynarodowych będą prezentowane w Polsce premierowo.
(TVP. INFO)
Promocja książki Bolesława Farona
“Władysław Orkan. Poszerzony”
W siedzibie Krakowskiego Oddziału ZLP w Hotelu Rubinstein przy ul. Szerokiej 12 na Krakowskim Kazimierzu dnia 13 maja 2013 roku odbyło się spotkanie autorskie prof. Bolesława Farona promujące wydaną w ubiegłym roku książkę Władysław Orkan. Rozszerzony. Profesor rozpoczął spotkanie od genezy powstania publikacji oraz przedstawienia swojej drogi życiowej, której wybór – co dobitnie podkreślił – zawdzięcza autorowi Komorników. Po raz pierwszy usłyszał o Franciszku Ksawerym Szmaciarzu, bo takie było pierwotne nazwisko Władysława Orkana, tuż po wojnie, kiedy na zaproszenie ówczesnego kierownika Szkoły Podstawowej w Czarnym Potoku przyjechał na spotkanie z uczniami czwartej klasy sądecki poeta i gawędziarz Tadeusz Giewont –Szczecina. Recytował on Przygrywkę Władysława Orkana i opowiadał wzruszającą historię o matce twórcy W roztokach Katarzynie ze Smreczków Smereczyńskiej, która z Gorców na plecach do Krakowa nosiła jedzenie dla synów uczących się w tamtejszych gimnazjach. Ponownie zetknął się z twórczością Orkana w szkole średniej (Komornicy wówczas byli lekturą obowiązkową), ale z większością jego utworów zapoznał się dopiero, gdy w nagrodę za bardzo dobre wyniki w nauce otrzymał Wybór pism gorczańskiego twórcy. Tę książkę, w sztywnej bordowej okładce, jako jedyną zabrał do Krakowa na studia polonistyczne i towarzyszy mu ona – co zaznaczył – aż do dziś.
Twórczość autora Pomoru na tyle zainteresowała Bolesława Farona, iż stała się przedmiotem jego pracy magisterskiej, zatytułowanej Elementy naturalizmu w twórczości Władysława Orkana. Ta praca z kolei przyczyniła się do spotkania z wybitnym prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego, autorem obszernej monografii o twórczości „dumaca” z Poręby (tak nazywano Orkana w jego rodzinnej wsi), Stanisławem Pigoniem, który po jej lekturze zasugerował ówczesnemu kierownikowi Katedry Literatury Polskiej w WSP zatrudnienie Bolesława Farona na uczelni. I w ten oto sposób w 1959 roku Bolesław Faron otrzymał etat asystenta. Dziś jest profesorem zwyczajnym, literaturoznawcą, krytykiem literackim oraz publicystą o ogromnym dorobku krytyczno-literackim. Zajmuje się głównie badaniem prozy i krytyki literackiej XX wieku.
Wracając jednak do książki Władysław Orkan. Rozszerzony, której fragmenty odczytała prowadząca wieczór prezes KO ZLP Magdalena Węgrzynowicz-Plichta i sam autor, trzeba dodać, iż jest ona drugim wydaniem książeczki zatytułowanej Władysław Orkan, którą krakowski badacz literatury opublikował w 2004 roku za inspiracją Jadwigi Zapały, kustosza domu – muzeum „Orkanówka”. Została ona nieco rozszerzona. Znalazły się tu, obok drukowanych wcześniej, nowe teksty dotyczące twórcy Kostki Napierskiego: szkic o jego kontaktach z naturalizmem, artykuł o reportażu Drogą Czwartaków. Od Ostrowca na Litwę, wspomnienia wojenne, studia o Listach ze wsi i niedokończonej powieści o Beskidzie Śląskim Czantoria, a także dwa opracowania o Stanisławie Pigoniu jako badaczu i edytorze pism Orkana.
Książka nie jest monografią. Bolesław Faron nie przeprowadza w niej szczegółowej analizy całej twórczości „pieśniarza krainy kęp i wiecznej nędzy” (Julian Krzyżanowski), ale zajmuje się tylko jej niektórymi aspektami, tekstami czytanymi z dzisiejszej perspektywy. Adresuje ją „do wszystkich gorczańskich wędrowców, a zwłaszcza do Uczniów Nauczycieli i Studentów”. Bolesław Faron podkreślił, iż powieści Orkana są dokumentem życia minionej epoki, ale mogą być aktualne również dzisiaj. Najlepszym tego przykładem są myśli „dumaca” z Poręby, chociażby jedna z nich, pochodząca ze Wskazań dla synów Podhala z 1922 roku, która nie straciła na aktualności, a którą Profesor nieustannie trzyma na swoim biurku. Warto ją zacytować:
Jeżeli będziesz profesorem – bądź wychowawcą. W najwyższym tego słowa znaczeniu. Kochaj młodzież jak swoje własne dzieci.{…} A cieszyłby się Bóg i Święci Podhala, gdybyś został rolnikiem- wiedzącym – gdybyś osiadł z wiedzą nabytą wśród swoich.{…}.Ze wsią swoją rodzinną – i daj jej, co najlepsze. Wróć braciom, coś wiedzą zdobył. Nie przecinaj korzeni łączących cię z rodzinną ziemią, choćbyś na końcu świata się znalazł.{…}A przede wszystkim: miej charakter!.
Należy dodać, iż Profesor Bolesław Faron podczas spotkania zwrócił uwagę na błędy widniejące na tablicach pamiątkowych, czczących pamięć Władysława Orkana (tablica na frontonie schroniska na Turbaczu, przy wejściu do „Orkanówki” i na frontonie ul. Brackiej 1 w Krakowie): mylną datę urodzin poety i sformułowanie „pieśniarz Podhala”. Władysław Orkan – podkreślił dobitnie – jest nie tylko poetą Podhala. Jest przede wszystkim poetą Gorców i Podhala.
Promocję książki ubogacił cenny dokument filmowy Dumac z Poręby w reżyserii Izabeli Pieczary, w którym o Orkanie interesująco opowiadał sam Profesor z werandy „Orkanówki”, Pęksowego Brzyzku i ul. Brackiej, jak również były rektor UJ, prof. Franciszek Ziejka.
W wieczorze autorskim Bolesława Farona wzięli udział pracownicy naukowi UJ, m. in. prof. Józef Lipiec, przybyły specjalnie z Ukrainy doc. prodziekan Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Narodowego w Czerniowcach Jarosław Redowa, a także krakowscy poeci, m.in. Józef Baran, rodzina i przyjaciele Profesora. Było to – jak podkreślił Bolesław Faron – jego pierwsze spotkanie z czytelnikami zorganizowane przez Zarząd Krakowskiego Oddziału ZLP, do którego należy od lat trzydziestu.
Irena Kaczmarczyk
Bolesław Faron – pseudonim: Andrzej Turek, kryptonimy:beef, B.F., literaturoznawca, krytyk literacki, publicysta
Urodził się 17 lutego 1937 roku w Czarnym Potoku, w pow. nowosądeckim. Studiował filologię polską w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie, prof. dr hab. Pedagog w szkolnictwie średnim (1958-1964), pracownik naukowy WSP (od 1958), prorektor i rektor WSP (1971-1981). Minister oświaty i wychowania (1981-1985). W latach 1986-1990 radca ds. kulturalnych i naukowych ambasady PRL w Wiedniu i dyrektor tamtejszego Instytutu Polskiego. Wiceprzewodniczący Komisji Historycznoliterackiej PAN, Oddział Kraków (1970-1976), członek Komitetu Nauki o Literaturze PAN (1975-1986), redaktor naukowy serii: „Biblioteka Polonistyki” w Wydawnictwach Szkolnych i Pedagogicznych (od 1982). W latach 1993-1995 prezes Wydawnictwa Edukacyjnego w Warszawie – oddział w Krakowie, a od 1995 dyrektor ds. naukowych w Krakowie. Członek Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza. Redaktor naczelny dwumiesięcznika „Ruch Literacki” (1975-1981), zastępca redaktora naczelnego czasopisma ZLP „Lektura” (1991-1994). Od 1994 członek Stowarzyszenia Twórczego „Polart”. Od 1975 członek Stowarzyszenia „Kuźnica” (od 1996 wiceprzewodniczący Rady „Kuźnica”). Członek Senatu Akademickiego WSP w Krakowie (1996-1999). Dyrektor Instytutu Filologii Polskiej Akademii Pedagogicznej w Krakowie (2000-2006). Nagroda ministra nauki, szkolnictwa wyższego i techniki I, II, III stopnia. Członek ZLP od 1983. Debiutował szkicem o Władysławie Orkanie na łamach „Ruchu Literackiego” w 1960. Publikował m.in. w „Literaturze”, „Miesięczniku Literackim”, Nowych Książkach”, „Ojczyźnie Polszczyźnie”, „Pamiętniku Literackim”, „Ruchu Literackim”, „Sycynie”, „Twórczości”, „Wiadomościach Kulturalnych”, „Życiu Literackim”, „Nowej Polszczyźnie” (przewodniczący Rady Naukowej). W latach 1968-1981 prowadził stały felieton literacki w krakowskiej telewizji. Jego prace tłumaczone były na język niemiecki, rosyjski.
