Byłeś jak wielkie stare drzewo
narodzie mój jak dąb zuchwały
wezbrany ogniem soków źrałych
jak drzewo wiary, mocy, gniewu.
I jęli ciebie cieśle orać
i ryć cię rylcem u korzeni,
żeby twój głos, twój kształt odmienić,
żeby cię zmienić w sen upiora.
Jęli ci liście drzeć i ścinać,
byś nagi stał i głowę zginał.
Jęli ci oczy z ognia łupić,
byś ich nie zmienił wzrokiem w trupy.
Jęli ci ciało w popiół kruszyć,
by wydrzeć Boga z żywej duszy.
I otoś stanął sam, odarty
jak martwa chmura za kratami
napół cierpiący, a pół martwy
poryty ogniem, batem, łzami.
W wielości swojej — rozegnany
w miłości swojej — jak pień twardy
haki pazurów wbiłeś w rany
swej ziemi. I śnisz sen pogardy.
Lecz kręci się niebiosów zegar
i czas o tarczę mieczem bije
i wstrząśniesz się z poblaskiem nieba,
posłuchasz serca: serce żyje.
I zmartwychwstaniesz jak Bóg z grobu
z huraganowym tchem u skroni,
ramiona ziemi się przed tobą
otworzą. Ludu mój! Do broni!
IV/43r.
(Przyszły (wtedy jeszcze) uczestnik powstania warszawskiego – dla powstańców z warszawskiego getta. Wiersz “*** [Byłeś jak wielkie stare drzewo]” datowany jest na IV/43r., a Krzysztof Kamil Baczyński napisał go właśnie z inspiracji powstaniem w warszawskim getcie.)