(ur. 19 kwietnia 1949 w Warszawie) – polski pisarz, tłumacz, reżyser, znawca twórczości Samuela Becketta, współpracownik Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej KOR.
Ukończył studia na Uniwersytecie Warszawskim, doktoryzował się w Polskiej Akademii Nauk.
Przełożył i wydał wszystkie dzieła dramatyczne Becketta, część jego utworów prozą oraz eseje i wiersze. Sztukami Becketta zajmuje się również jako reżyser, wystawiając je w Polsce i za granicą: w Wielkiej Brytanii, Irlandii i USA. Dotychczas zrealizował blisko trzydzieści spektakli. W jego inscenizacjach występowali m.in.: Tadeusz Łomnicki, Zbigniew Zapasiewicz, Maja Komorowska, Adam Ferency, Zbigniew Zamachowski i Andrzej Seweryn oraz aktorzy brytyjscy: Barry McGovern i David Warrilow.
Tłumaczył również Oskara Wilde’a i tragedie Sofoklesa (m.in. Antygonę i Króla Edypa) oraz dokonał nowego przekładu Makbeta Szekspira, kanonu poezji Friedricha Hölderlina i wierszy Konstandinosa Kawafisa. Przekłada też libretta operowe (m.in. Śmierć w Wenecji Benjamina Brittena, Czarną maskę i Króla Ubu Krzysztofa Pendereckiego).
W 1990, na zamówienie londyńskiego Royal Court Theatre, napisał jednoaktówkę Eastern Promises, która została na tej scenie wystawiona i opublikowana w tomie The May Days Dialogues (Methuen, 1990), a w kraju w „Dialogu” (tytuł wersji pol. Czy Europa musi zginąć?).
W 1998 opublikował powieść Madame, która otrzymała główną nagrodę w konkursie Wydawnictwa Znak. W roku 1999 była nominowana do Nagrody Nike i wyróżniona została Nagrodą im. Andrzeja Kijowskiego. W ciągu 13 lat przekroczyła łączny nakład 100 tysięcy egzemplarzy i została przełożona na 20 języków. W 2002 r. znalazła się w finale irlandzkiej IMPAC Dublin Literary Award. W 2009 wydał prozę autobiograficzną pt. Godot i jego cień. Książka ta znalazła się w finale Nagrody Angelus oraz została nominowana do szwajcarskiej nagrody im. Jana Michalskiego.
W latach 1988-1993 współredagował czasopismo „Puls”, a w latach 1996-2001 był kierownikiem literackim w Teatrze Dramatycznym w Warszawie. Jest członkiem PEN Clubu i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz amerykańskiego Samuel Beckett Society.
W październiku 2010 r. został odznaczony Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis.
Publikacje:
Proza i eseistyka:
- Madame (Znak, 1998)
- Błogosławieństwo Becketta i inne wyznania literackie (Sic!, 2004)
- Liryki lozańskie [w:] Pokaz prozy (WL, 2006)
- Godot i jego cień (Znak, 2009) [proza autobiograficzna]
- Niech się panu darzy (Więź, 2013) (trzy nowele)
Przekłady i opracowania:
- S. Barańczak, Zimy i podróże. Lekcja literatury z Antonim Liberą (WL, 1997) [wybór wierszy]
- S. Beckett, Pisma prozą (Czytelnik, 1982)
- S. Beckett, Dzieła dramatyczne (PIW, 1988)
- S. Beckett, Dramaty (Biblioteka Narodowa, Ossolineum, 1995, 1999)
- S. Beckett, Wierność przegranej (Znak, 1999) [eseje]
- S. Beckett, Dramaty, „Kanon na Koniec Wieku” (PIW, 2002)
- S. Beckett, Molloy i cztery nowele (Znak, 2004)
- S. Beckett, no właśnie co (PIW, 2010) [utwory wybrane]
- F. Hölderlin, Co się ostaje, ustanawiają poeci (Znak, 2003; wyd. II rozszerzone słowo/obraz terytoria, 2009) [wiersze wybrane]
- K. Kawafis, Jeżeli do Itaki wybierasz się w podróż… (Znak, 2011) [wiersze wybrane]
- J. Racine, Fedra (PIW, 2011)
- Sofokles, Król Edyp (PIW 2012)
- Sofokles, Filoktet (PIW 2012)
- W. Shakespeare, Makbet [przedmowa S. Mrożka] (Noir Sur Blanc, 2002)
- J. Szpotański, Zebrane utwory poetyckie (Puls, 1990)
- J. Szpotański, Gnom; Caryca; Szmaciak (LTW, 2003) [utwory satyryczne i fragmenty autobiografii]
- O. Wilde, Dwie sceny miłosne [Salome, Tragedia florencka] (PIW, 2003)