Izabella Teresa Kostka – Wiersze Realizmu Terminalnego – GIUSEPPE LANGELLA

Wiersze wybrane

PERSONAGGI E DESTINO

Quelli che non guardano dove vanno,
quelli che invece sanno quel che fanno;
quelli che è sempre festa, beati loro,
e quelli che si angustiano per tutto,
scuri in volto più di un vestito a lutto;
quelli che è un dramma perdere il lavoro,
vuoti come vecchi piatti sbeccati,
e quelli che ti asfaltano spietati,
che time is money e nuotano nell’oro:

burattini, comparse e figuranti
del più grande spettacolo di massa,
con carte di credito o in contanti
devolvono tutti a un’unica cassa.

LUDZIE I PRZEZNACZENIE

Ci, którzy nie patrzą dokąd zmierzają,
ci co dobrze wiedzą co wyrabiają,
ci co zawsze świętują, z nich szczęściarze,
i ci co niepokoją się o wszystko,
zasmuceni bardziej niż strój żałobny;
ci dla których dramat to stracić pracę,
puści jak stare pęknięte talerze,
i ci którzy cię bezlitośnie niszczą,
bo czas to pieniądz i pływają w złocie:

marionetki, stażyści i figuranci
największego grupowego spektaklu,
kartami kredytowymi lub gotówką
przekazują wszystko do jednej kasy.

C-OTTIMISTI

Ragionieri, stagiste, calciatori,
modelle, segretarie, tute blu,
lavoratori stagionali in nero,
siamo come padelle in mano a un cuoco,
che devono vedersela col fuoco,
congegni a molla cui dare la carica.
Pezzi di ricambio, o al massimo bijoux,
quando, pile esauste, non serviremo
più, ci smaltiranno in una discarica.

C-OPTYMIŚCI

Księgowi, stażystki, piłkarze,
modelki, sekretarki, robotnicy,
pracownicy sezonowi na czarno,
jesteśmy jak patelnie w ręce kucharza,
które muszą zmierzyć się z ogniem,
sprężynowe przyrządy co trzeba nakręcić.
Części zamienne, lub najwyżej świecidełka,
kiedy, jak zużyte baterie, nie będziemy potrzebni,
pozbędą się nas na wysypisku śmieci.

PENDOLARI

Commesse e impiegati, agenti di borsa
saliti di corsa, si sta stipati,

in piedi nei vagoni, le mattine,
come tante lattine nei cartoni;

e manca l’aria, peggio dei sacchetti
sotto vuoto di filetti d’otaria.

Alle stazioni il treno slot-machine
sgancia belin al posto dei gettoni.

Esodo giornaliero: ovunque vada,
è un’autostrada col bollino nero.

DOJEŻDŻAJĄCY DO PRACY

Sprzedawczynie i urzędnicy, maklerzy giełdowi
co wsiedli w pośpiechu, jesteśmy ściśnięci,

na stojąco w wagonach, o poranku,
jak liczne puszki w kartonach;

i brak nam powietrza, gorzej niż w woreczkach
próżniowych z filetami z lwa morskiego.

Na stacjach pociąg automat do gier
wyrzuca wnętrzności zamiast żetonów.

Codzienny exodus: dokądkolwiek jedzie,
jest zawsze zatłoczoną autostradą.

—
Giuseppe Langella
Tłumaczenie na język polski: Izabella Teresa Kostka
—

Giuseppe Langella urodził się 11 września 1952 w Loreto (Ancona). Jest profesorem zwyczajnym współczesnej literatury włoskiej na fakultecie Literatury i Filozofii Katolickiego Uniwersytetu im. Świętego Serca w Mediolanie, gdzie prowadzi także centrum badań ” Literatura i kultura zjednoczonych Włoch”, z załączonym “Archiwum literatury katolickiej i pisarzy w badaniach”. Jest członkiem zarządu “Włoskiego stowarzyszenia d/s studiów nad nowoczesnością literatury” (MOD) i współredaguje ” Czasopismo studiów manzoniańskich”. Znawca twórczości Alessandro Manzoni’ego i Italo Svevo, specjalista z zakresu poezji, prozy i kultury od Odrodzenia do lat 2000.
Publikacje naukowe: ” Il secolo delle riviste. Dal “Baretti” a “Primato” / Wiek czasopism. Od “Baretti” do “Prymatu”  (Vita e Pensiero / Życie i myśl  Mediolan 1982); Da Firenze all’Europa. Studi sul Novecento letterario / Z Florencji do Europy. Studium dziewiętnastego wieku literackiego (ibid., 1989); Italo Svevo (Morano, Neapol 1992); Il tempo cristallizzato. Introduzione al testamento letterario di Svevo / Skrystalizowany czas. Wstęp do testamentu literackiego Italo Svevo (Edizioni Scientifiche Italiane / Wloskie Wydawnictwo Naukowe, Neapol 1995); Poesia come ontologia. Dai vociani agli ermetici / Poezja jako ontologia. Od  pisarzy pisma “La voce / Głos” do hermetyków. (Studium, Rzym 1997); Le ‘favole’ della “Ronda”  / Klechdy “Straży” (Bulzoni, Rzym 1998); L’utopia nella storia. Uomini e riviste del Novecento / Utopia w historii. Ludzie i czasopisma XIX wieku (Studium, Rzym 2003); Cronache letterarie italiane. Dal “Convito” all’“Esame”  / Włoskie kroniki literackie. Od “Sympozjum” do “Egzaminu“ (Carocci, Rzym 2004); Amor di patria. Manzoni e altra letteratura del Risorgimento / Miłość Ojczyzny. Manzoni i inna literatura Odrodzenia (Interlinea, Novara 2005); Manzoni poeta teologo / Manzoni poeta teolog (1809-1819) (ETS, Piza 2009).
Działalność na rzecz szkolnictwa. Giuseppe Langella to także koordynator narodowy “MOD / Włoskiego Stowarzyszenia Studiów nad Nowoczesnością Literatury”. W ramach “Aktywnego stażu formacyjnego”, działającego przy Uniwersytecie Katolickim im.Świętego Serca w Mediolanie, prowadził kursy “Dydaktyki literatury włoskiej”. Od lat zajmuje się formacją nauczycieli. Jego zainteresowanie dydaktyką literacką znalazło apogeum w stworzeniu wraz z innymi kolegami, jak Paolo Grassi, Umberto Motta i Pierantonio Frare, podręcznika do szkół licealnych “Amor mi mosse  / Miłość mną kieruje” (2019, Wydawnictwo Edukacyjne Bruno Mondadori). W serii wydawniczej ““Modernità Letteraria / Nowoczesność Literacka”” (Edizioni ETS, Piza) ukazały się trzy tomy akt z sympozjów “MOD per la Scuola / Włoskiego Stowarzyszenia Studiów nad Nowoczesnością literatury dla szkół”:  Il Novecento a scuola / Wiek XIX w szkole (2011), La didattica della letteratura nella scuola delle competenze/ Dydaktyka literatury w szkole kompetencji (2014) i Insegnare letteratura nell’era digitale / Nauczanie literatury e epoce cyfrowej (2017).
Publikacje poetyckie. debiutancki zbiór Giorno e notte. Piccolo cantico d’amore / Dzień i noc. Mały kantyk miłosny (San Marco dei Giustiniani, Genua 2003), Il moto perpetuo (Aragno, Turyn 2008) zdobywca Nagrody Metauro, La bottega dei cammei. 39 profili di donna dalla A alla Z, /  Sklep z kameami. 39 profili kobiecych od A do Z (2013, Interlinea), il Reliquiario della grande tribolazione, ispirato al calvario della Grande Guerra / Relikwiarz wielkiego ucisku. Zainspirowany kalwarią Wielkiej Wojny Światowej (Interlinea, 2018). Jego teksty ukazały się w licznych prestiżowych włoskich czasopismach literackich, na portalach kulturowych oraz w wielu ważnych antologiach.
Wraz z Guido Oldani’m należy do promotorów nurtu Realizmu Terminalnego. W roku 2017 ukazała się pod jego kuratelą antologia RT “Luci di posizione / Światła pozycyjne” (Wydawnictwo Mursia, seria literacka “Argani” prowadzona przez Guido Oldani’ego), w której opublikowane są także jego wiersze.

Reklama