Będąc ostatnio w Wiedniu, odwiedziłam Bibliotekę Instytutu Polskiego, którą udostępniła mi wyjątkowo (w tym dniu biblioteka była nieczynna) opiekująca się zbiorami pani Alina Mazur.
Usytułowana w odrębnym skrzydle Instytutu, od samego wejścia sprawia wrażenie; ciekawa architektura pomieszczenia, nowoczesny wystrój, śnieżnobiałe ściany, jasne, beżowe regały pełne książek, wyodrębnione nowości i czasopisma, przestrzenne biurko i wygodne fotele dla korzystających na miejscu czytelników. Pomieszczenie posiada również za zasłoniętą roletą duży stół z możliwością wykorzystania środków audiowizualnych. Tutaj – wyjaśniła pani Alina Mazur – odbywają się kursy języka polskiego, które wspiera Instytut Polski.
Od wejścia rzuca się w oczy plakat z wizerunkiem laureatki Nagrody Nobla – Olgi Tokarczuk. Zainteresowanie książkami noblistki jest ogromne – mówi pani Alina Mazur – aktualnie wszystkie tytuły są wypożyczone. Przy tej okazji zapytałam, kto ze znanych autorów polskich gościł w ostatnich latach w polskiej bibliotece? Posypały się nazwiska: Andrzej Stasiuk, Olga Tokarczuk, Zyta Rudzka, Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki, Tomasz Różewicz, Magdalena Parys, Jacek Dehnel, Stefan Chwin, Małgorzata Szejnert i wielu innych autorów. Wieczory literackie odbywały się m.in. w Instytucie Polskim, w Bibliotece Głównej Miasta Wiednia, Domu Literatury i Austriackim Towarzystwie Literatury w Wiedniu, a także w instytucjach literackich w Grazu i Salzburgu.
Nie omieszkałam przy tym zapytać o Zbigniewa Herberta, gdyż na stacjach metra wciąż zauważałam wiszące plakaty polskiego poety. W wyjaśnieniu usłyszałam, iż 30.01. 2020 w Österreichische Gesellschaft für Literatur odbyła się prezentacja książki „Zbigniew Herbert i Austria“ (red. Przemysław Chojnowski, wydawnictwo Peter Lang, 2020). Pomysł powstania tego tomu zrodził się podczas wieczoru literackiego “Śladami Zbigniewa Herberta w Austrii”, który odbył się w Instytucie Polskim w Wiedniu w przededniu obchodzonego w Polsce Roku Zbigniewa Herberta. Wydarzenie koncentrowało się na związkach z Austrią obecnych w twórczości polskiego autora (1924-1998), którego rodzina, pochodząca z Anglii, osiadła w Wiedniu, a potem przesiedliła się do stolicy Galicji – Lwowa. Tom obejmuje wybrane teksty polskiego poety i eseisty Zbigniewa Herberta, ukazując mało znane fakty z jego biografii, świadczące o bliskich związkach Herberta z Austrią, w której rozpoczęła się jego międzynarodowa kariera.
Biblioteka publiczna obejmuje ponad 16 tysięcy książek, głównie beletrystyki polskiej w wydaniach oryginalnych i tłumaczeniach.Profil księgozbioru – precyzuje pani Alina Mazur – tworzy w przeważającej części beletrystyka w języku polskim, mamy tez pokaźny zbiór książek biograficznych, duży dział poświęcony historii, literaturze, poezji i dramatowi, filmowi, architekturze, etnografii, teologii, filozofii, muzyce wraz ze zbiorami nut, audiobooki i polskie filmy DVD. Bogaty dział tworzy literatura dziecięca. Niemały zbiór książek niemieckojęzycznych to głównie przekłady literatury polskiej począwszy od klasyki aż po autorów współczesnych.
Jako były kustosz Biblioteki Jagiellońskiej, byłam ciekawa, w jaki sposób biblioteka pozyskuje środki na zakup nowości. Otóż, co dwa, trzy miesiące nadsyłana jest z Wydziału Bibliotecznego Biura Archiwum i Zarządzania Informacją Ministerstwa Spraw Zagranicznych do biblioteki lista nowości wydawniczych: książek, audiobooków i filmów DVD, z której wybierane są pozycje z uwzględnieniem profilu biblioteki i zainteresowań oraz zapytań czytelników. Nieoceniona jest – podkreśla mocno pani Alina Mazur – bieżąca pomoc ze strony pani Anny Szoki, Starszego specjalisty ds. zasobów bibliotecznych – placówki, z Wydziału Bibliotecznego Biura Archiwum i Zarządzania Informacją MSZ. Cenimy sobie również współpracę z biblioteką PAN Stacji Naukowej w Wiedniu. Możemy także liczyć – dodaje rozmówczyni – na wsparcie bibliotek Instytutów Polskich w innych krajach.
Nurtowało mnie pytanie dotyczące samych czytelników. Z biblioteki korzystają osoby w rożnym wieku – mówi pani Alina Mazur – począwszy od rodzin z małymi dziećmi. W zbiorach znajdują się specjalne książeczki ze sztywnymi kartkami dla maluchów i bajki na DVD oraz w formie audiobooków. Korzystają ze zbiorów obcojęzyczni studenci zainteresowani nauką języka polskiego i polską kulturą, ale też osoby dojrzałe, zainteresowane np. historią, literaturą piękną i powieścią. Do biblioteki może zapisać się każdy za okazaniem dowodu tożsamości i wpłacie 20 euro kaucji.
Obdarowana interesującymi materiałami, folderami, udałam się w kierunku nieopodal stojącego, jednego z najstarszych w Wiedniu „Kościoła Marii na Schodach”. Wspinając się po osławionych schodach, marzyłam o tym, aby po raz trzeci odwiedzić Instytut Polski, może nawet spotkać się w odrestaurowanej Sali Widowiskowej z polskimi czytelnikami, którzy korzystają ze skrzętnie gromadzonych w bibliotece zwartych i ciągłych druków polskich…
Pani Alinie Mazur serdecznie dziękuję za możliwość zwiedzenia biblioteki i przeprowadzenie wywiadu.
Kraków, 8 II 2020
