CHOIŃSKI Krzysztof Michał

0
421

Krzysztof Michał CHOIŃSKI

Urodzony 12.10.1940 w Lublinie. Syn Wiesława i Ligii z Baumanów. Żonaty od 1968 z Alicją z domu Holecką (reżyser). Ukończył w 1958 Liceum im. Bolesława Prusa w Warszawie, w 1965 uzyskał magisterium w Instytucie Romanistyki Uniwersytetu Warszawskiego (wówczas: Katedra Języków i Literatur Romańskich) za pracę o „Don Juanie” Moliera, napisaną pod kierownictwem prof.. dr Rachmiela Brandwajna. Od 1965 do 2007 roku pracuje w tymże Instytucie (stażysta, doktorant, st. asystent, adiunkt, obecnie st. wykładowca). W 1972 obronił pracę doktorską o wczesnym okresie twórczości Pierre’a Corneille’a (promotorem był najpierw prof. R. Brandwajn, a następnie prof. Mieczysław Brahmer). Opracował program historii Francji i kultury francuskiej dla studiów romanistycznych (1980) i kierował jego realizacją. Prowadził seminaria magisterskie od 1976  do 2009 roku.

W 1961 uzyskał I nagrodę w I Konkursie Debiutów Dramaturgicznych teatru Ateneum w Warszawie za sztukę „Krucjata”, wydrukowaną w „Dialogu” 9/1961. Prapremiera odbyła się w Ateneum w 1962. W wersji radiowej sztuka została nadana przez BBC Home Service w 1964 (przekład Mariana Słabosza). W przekładzie włoskim p. Jabczyńskiej wystawił ja też teatr w Brescii. Następne sztuki to „Nocna opowieść” (prapremiera w Ateneum, wystawiana w licznych teatrach polskich, oraz Bułgarii, Czechosłowacji, Niemczech, b. ZSRR, gdzie miała około 30 premier, oraz na Węgrzech ). Tłumaczona na angielski przez M. Słabosza. Monodram „Alarm” (1966) wystawiony w Gliwicach i Wrocławiu, w latach 70-tych także w Jugosławii. Komedia „Stendhal i Spółka” wystawiona była w Teatrze 7.15 w Łodzi (1969). Sztuka „Otwórz drzwi” wystawiona została przez Teatr Powszechny w Warszawie w 1976, grana była przez inne teatry polskie (w tym 2 razy w Warszawie: Teatr na Targówku 1984 i Teatr Ochoty 1992), oraz w Niemczech (2 premiery), w Szwajcarii (teatr i radio) i w Turcji (teatr i radio); nadała ją też dwukrotnie TVP. Sztuka „Pod nieobecność” miała prapremierę na Węgrzech (1978) , tamże w radio i TV. Sztuka „Karczma”: prapremiera w Płocku 1981, Legnica 1987, oraz premiera w POSK w Londynie z okazji Światowego Kongresu Kultury Polskiej na Obczyźnie w 1995. Sztuka „Maria, Elżbieta, Małgorzata”: prapremiera Warszawa, Teatr na Targówku 1983 i inne teatry polskie, także TVP. Sztuka „Bardzo dyplomatyczny obiad czyli co, u licha, z tą Europą?!” uzyskała w 1986 II nagrodę w międzynarodowym konkursie dramaturgicznym w Ljubljanie (nagroda ex-aequo, I nagrody nie przyznano), prapremierę miała w teatrze „Maszkaron” w Krakowie, grana też była w innych teatrach polskich. Wystawiona przez TVP w 1992, ukazała się drukiem – prócz „Dialogu” – w macedońskim piśmie „Kulturni Żivot” (przekład Petre Nakovskiego).

Po sztuce „Będą piękne Święta” (prapremiera w Kielcach 1992) w 1988 uzyskał III nagrodę w konkursie jubileuszowym Teatru Polskiego w Warszawie za „1832” (prapremiera w Ateneum pt. „Godzina prawdy”). Satyryczna komedia polityczna „Poczekamy, zobaczymy…” została wystawiona w Radomiu w 1994.

Sztuki Choińskiego reżyserowali: Janusz Warmiński, Zygmunt Hubner, Alicja Choińska, Jan Skotnicki, Janusz Bukowski, Jan Bratkowski i inni.

Choiński jest też autorem licznych słuchowisk zrealizowanych przez Teatr Polskiego Radia (najważniejsze: „Największe łowiska świata”, „Połączenia nie będzie”, „Kalejdoskop nocy czerwcowej”, „Ekspres nad morze”, „W śniegu i we mgle”, „Władca Malajów z V wieku”, „Diabelski młyn”, „Proszę wrzucić taxi na przyjęcie zamówienia”, „Moje zakazane podwórze”, „Stacja Granica”), głównie w Programie II, oraz widowisk TV („Cedrowy dwór”, „Kwiaty dla matki”, 1971). Słuchowiska były też realizowane za granicą (Izrael, Słowacja).
Sztuki Choińskiego drukowane były w „Dialogu” i „Scenie”. W 1981 wydawnictwo COMUK opublikowało tom jego dramatów pt. „Sztuki sceniczne”. Sztuka „Krucjata” znalazła się w I tomie „Antologii dramatu polskiego 1945-2005” (wyd. Prószyński, 2007).

Niektóre z tych utworów znalazły się w antologiach dramatu polskiego wydanych w jęz. łotewskim, rosyjskim i węgierskim, w przekładach Gracji Kerenyi, Ludwiki Małaszewej i Jazepsa Osmanisa.
K. Choiński zadebiutował jako prozaik w 1997 książką „Daleka jazda pośród wrzosowisk”, która – podobnie jak duże opowiadanie „Wyprawa w głąb Afryki” – nadana została w obszernych fragmentach przez PR.
W 2007 wydał powieść dla dzieci „Stary pies i siedem szczeniaków” (Collegium Columbinum, Kraków), a w 2008 sztukę „Karczma” (seria wydawnicza „Współczesna dramaturgia polska”, Instytut Lwowski, Warszawa).

Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Polskiego PEN Clubu i Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. Sekretarz Zarządu Głównego SPP w kadencji 1993-96, wiceprezes w kadencji 2005-2008 i w kadencji 2008-2011. Sekretarz Zarządu Głównego SPP w kadencji 2011-2014.

Odznaczenia:

  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Medal Kongresu Kultury Polskiej na Obczyźnie
  • W roku 2016 odmówił przyjęcia brązowego medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis.
Reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Proszę wprowadź nazwisko