Omawiana książka: Paweł Dybel, “Rozum i nieświadome. Filozoficzne eseje o psychoanalizie”
Zajawka: Pawła Dybla znam już wiele lat temu, recenzowałem wiele jego książek
Słowa kluczowe: Paweł Dybel to prof. w PANIE w Warszawie, stypendysta wielu fundacji, autor wielu książek m.in. o hermeneutyce Hansa – Georga Gadamera, autor książki o Bruno Schulzu, Witkacym w kontekście psychoanalizy, autor książki pt. “Ziemscy, słowni, cieleśni”. Dybel jest krytykiem literackim, hermeneutą, zajmuje się teorią psychoanalizy. Skupienie się na narcyzmie Internetowym, sieć sztucznych mediacji, walka o przewagi, ego, oglądalność. Dyskurs internetowy przenika do dyskursu medialnego. Ciężko rozpoznać, kto wróg, kto przyjaciel. Farmakon – trucizna, która równocześnie leczy. Z Internetem jest podobnie jak jak z seksualnością wg św. Tomasza z Akwinu – sama w sobie nie jest zła, ale wszystko zależy od tego, jak ją użyjemy. Internet to przestrzeń również na przyjaźnie, wymianę dóbr i usług, komunikację, gromadzenie, archwizację. Dobra strona medalu ma również odwrotną: tą złą: nadużycia, oszustwa, przestępstwa. Walka toczy się o własne “ja”, które łaknie, pragnie uznania. Dochodzi do dramatów natury psychicznej, np. do samobójstw. Przywołanie afery plagatiowej z udziałem Freuda i innych badaczy, skąd się wzięła teoria biseksualności. Rozdział o lęku, lęk może działać podobnie jak farmakon i budować pewne konstrukty wyobraźniowe, konstrukty intelektualne, może być siłą motywującą do działania, jeśli go przekłujemy w napęd pozytywny. “Człowiek, zwierzę i zwierciadło” – hermeneutyka człowieka wg Plessnera i Lacana. Człowiek potrafi swojemu “ja” potrafi nadać odpowiednią samoidentyfikację i rozpoznać siebie jako siebie. Psychoanaliza jako poszukiwanie swoich węzłowisk, czegoś nieuświadomionego. Nieuleczona trauma w dzieciństwie, może skutkować psychozą w wieku dorosłym. Psychoanaliza jako dotarcie do czegoś pierwotnego, mocno skonfliktowanego, źródło w głębokiej przeszłości, trzeba się do tych pierwotnych węzłowisk dokopać. Relacja psychoanalityka z pacjentem odbywa się w sferze językowej, trzeba dodać, że język jest niedoskonały, nie dotyka istoty problemu, ale jest to jedyne narzędzie terapeutyczne, jakie znamy. W wypadku psychoz potrzebna jest terapia farmakologiczna połączona z terapią psychoanalityczną albo psychodynamiczną. Teoria schizofrenii: odpowiedzialny za nią chory płat mózgu. Dzisiaj stosuje się łączenie metody terapeutycznej i metody farmakologicznej. Książka bardzo mocno filozoficznie obudowana, Paweł Dybel to wybitny filozof literatury, który literaturę kontekstualizuje na sposób filozoficzny. Psychoanaliza jako nauka nieweryfikowalna – Karl Popper. Dzisiaj psychoanaliza wraca do łask, pragnienie dotarcia do czegoś ukrytego, jest pragnieniem wielu pacjentów. W tym momencie mamy niejako renesans psychoanalizy. Zawiera ona również uwagi o praktyce terapeutycznej. Z Pawłem Dyblem, niewiele później, przeprowadziłem w Antykwariacie Abecadło na ul. Kościuszki 18, spotkanie, dotyczące tej książki, można je obejrzeć jeszcze chyba na stronie Antykwariatu na Facebooku.