Życie rodzinne opatrzone wieloma urazami, drobnymi i większymi ranami, niby jak wszędzie, ale w rodzinie Grape’a szczególnie. Zderzają się tu bowiem nadmiary (gruba matka, córka-pracoholiczka) i niedobory (nieżyjący ojciec, niepełnosprawny syn). Trudno się w tej rodzinie do siebie zbliżyć, przezwyciężyć psychiczne zasieki, zapomnieć o doznanych przykrościach, odnaleźć szansę dla siebie i innych.
A jednak to się udaje, wymaga „tylko” cierpliwości i uważności. Karolina Kowalczyk to właśnie wydobywa w swoim spektaklu, w którym stężenie niechęci miesza się ze skrywaną, a potem coraz śmielej okazywaną czułością. To empatyczny spektakl, nastawiony na zrozumienie drugiego człowieka, czasem bardzo odmiennego, trudnego na pierwszy rzut oka, ale przecież – jak się okazuje – bliskiego.
Wszyscy aktorzy w tym przedstawieniu weszli w świat swoich bohaterów, choć zapewne nie było to w każdym przypadku proste – Michał Jarnicki musiał się zmierzyć (z sukcesem) z rolą grubej matki, przewrażliwionej na swoim punkcie i nadopiekuńczej, choć sama wymagającej opieki. Scena, w której powstaje ze swojego fotela umieszczonego na górnej kondygnacji mieszkania i z determinacją rozpoczyna swoją wędrówkę na posterunek policji, aby uwolnić swego niepełnosprawnego syna Arnie’ego, zapada w pamięć.
Spektakl uwiarygodniła obecność w obsadzie aktora Teatru 21, Daniela Krajewskiego, który sugestywnie zagrał rolę niepełnosprawnego Arnie’ego. Jego energia i entuzjazm grania udzielały się wszystkim. Dzięki temu spektakl pulsował emocjami. Powściągane znerwicowanie odsłaniała Aleksandra Bożek, a Natalia Lange portretowała dziewczynę szukającą dla siebie miejsce, nadpobudliwą i rozgoryczoną. a całość spektaklu spajał Andrzej Kłak jako tytułowy Gilbert. Na pozór na zewnątrz życia rodzinnego, łaknący odrobiny relaksu, ale to on swoją cierpliwością, przezwyciężaną niechęcią ukazywał pokłady dobroci i potrzebnej jak powietrze empatii. Takie jest to przedstawienie inspirowane powieścią Petera Hedgesa: budzi dobre uczucia i otwiera przestrzeń porozumienia.
Tomasz Miłkowski
Co gryzie Gilberta Grape’a wg Petera Hedgesa, tłum. Aldona Możdżyńska, reż. Karolina Kowalczyk, dramaturgia Natalia Królak, scenografia Bartłomiej Dominik, Bonawentura Kruk, muzyka Jakub Buchner, Teatr Powszechny w Warszawie, premiera 21 września 2023.
