Paweł Krupka – Józef Mackiewicz – kresy czczą pamięć swego mistrza pióra

0
279
Mackiewiczówka w Czarnym Borze – fot. Mariusz Pyż

Józef Mackiewicz był za życia postacią znaczącą nie tylko w literaturze, lecz także w polskim życiu społecznym i umysłowym. Utalentowany wileński powieściopisarz, nowelista i publicysta zawsze angażował się w najbardziej gorące i bolesne sprawy swego czasu, budząc uznanie jednych i wrogość innych. Po śmierci nie doczekał jednak sławy wielu rówieśników, a jego dzieło zostało w znacznej mierze zapomniane. Choć przez całe życie pisał po polsku, a jego większość od urodzenia spędził na Litwie, jego utwory nie znalazły dotąd miejsca wśród polskich, ani litewskich lektur szkolnych, a dorobek pisarza znany jest wyłącznie miłośnikom literatury i tematyki kresowej.

Przed kilkunastoma miesiącami o poszerzenie wiedzy o Mackiewiczu postanowiła zadbać fundacja Wileńszczyzna, powstała w Warszawie, lecz działająca na Litwie i zarejestrowana w obu krajach. Stworzyli ją młodzi Polacy z Litwy, którzy osiedlili się w Polsce, ale postanowili nie tylko utrzymać kontakt z ojczyzną, lecz czynnie i na różne sposoby wspomagać swych krajan. Obok licznych projektów społecznych i dobroczynnych, jedną z dziedzin działalności fundacji jest ochrona polskiego dziedzictwa kultury na Litwie. W ramach tej aktywności fundacja od kilku lat prowadzi kilka projektów związanych z postacią i dorobkiem Józefa Mackiewicza. Najbardziej pracochłonnym i kosztownym z nich jest odbudowa zrujnowanego rodzinnego domu pisarza, tzw. Mackiewiczówki, w podwileńskim Czarnym Borze i przekształcenie go w ośrodek pracy twórczej dla młodzieży. Fundacja nabyła go w 2013 roku i prowadzi prace remontowe.

Na domu Mackiewicza jednak się nie kończy. Kilkanaście miesięcy temu dzięki dotacji z funduszy polonijnych KPRM młode wileńskie aktywistki fundacji Wileńszczyzna stworzyły stronę internetową poświęconą Józefowi Mackiewiczowi i redagowaną w trzech językach – polskim, litewskim i angielskim. Nadały jej oryginalny i wymowny tytuł Jedynie prawda jest ciekawa, stanowiący credo pisarskie Mackiewicza. Pierwszą redaktorką strony była Ewelina Borkowska, pochodząca z Jaszun studentka SGH, od najmłodszych lat zaangażowana w wolontariat i pracę społeczną. Obecnie kierowanie stroną przejęła młoda dziennikarka TVP Wilno Joanna Zawalska, skądinąd utalentowana autorka piosenek, która równocześnie tłumaczy materiały na język angielski. O jej litewską wersję językową troszczy się jedna z najbardziej aktywnych przedstawicielek młodzieży literackiej, laureatka wielu konkursów, Agnieszka Masalytė.

Pierwsze artykuły na stronie Jedynie prawda jest ciekawa ukazały się w listopadzie i grudniu 2019 roku. Ich autorkami są nauczycielka historii Greta Bartosewicz i dziennikarka Agata Radulewicz. W ubiegłym roku do zespołu dołączyły dwie bardzo płodne redaktorki, Magdalena Bartoszewicz, pisząca głównie o życiu i twórczości Mackiewicza oraz Paulina Pieszko, prezentująca przede wszystkim zaangażowanie ideowe i społeczno-polityczne pisarza. Oczywiście, obok wartościowych materiałów autorskich, dających wyobrażenie o recepcji twórczości i postawy ideowej Józefa Mackiewicza przez młody pokolenie litewskich Polaków, na stronie znalazła się podstawowa, encyklopedyczna wiedza o pisarzu, jego życiu prywatnym i zawodowym oraz publikacjach.

Redaktorki strony postrzegają postać i dokonania Józefa Mackiewicza przede wszystkim w kontekście II Wojny Światowej i jej następstw politycznych i społecznych. Prezentują wileńskiego pisarza jako radykalnego antykomunistę i odważnego demaskatora zbrodni stalinowskich, a także bronią jego dobrego imienia wobec rozpowszechnionych oskarżeń o kolaborację z hitlerowcami. Podkreślają dążenie do prawdy jako naczelną zasadę, której Mackiewicz podporządkował konsekwencje swe wybory warsztatowe i estetyczne.

Trochę mniej jest w witrynie analiz twórczości literackiej Mackiewicza i charakterystyki filologicznej jego bogatego i wszechstronnego dorobku. Myślę, że na nie przyjdzie czas w najbliższej przyszłości. Wydaje się jasne, że młodym redaktorkom przyświecała przede wszystkim idea krzewienia, głównie wśród młodzieży, osiągnięć Józefa Mackiewicza w wymiarze społecznym, przedstawienia go jako działacza i obrońcy ideałów, które są nadal bliskie wielu młodym Polakom z Litwy.

Strona Jedynie prawda jest ciekawa jest przejrzysta, estetyczna i racjonalnie zakomponowana. W prosty sposób prowadzi czytelnika i daje wyobrażenie o wszechstronnej działalności Józefa Mackiewicza, o jego twórczości literackiej oraz jej recepcji w Polsce i na świecie. Niewielu polskich literatów XX wieku doczekało się tak ciekawych i kompleksowych witryn internetowych. Młodemu zespołowi redakcyjnemu należą się wyrazy uznania. Polecam Czytelnikom stronę Jedynie prawda jest ciekawa, zespołowi redakcyjnemu zaś życzę pomyślności w jej rozwijaniu.

Paweł Krupka

https://jedynieprawda.org/

https://www.facebook.com/jedynieprawda

Reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Proszę wprowadź nazwisko