Zbyszek Kresowaty – JERZY KAPŁAŃSKI – artysta malarz. Odsłona zapomnianych obrazów

0
1402
Jurek Kaplanski - portert wyk. Z. Kresowaty

Znany wrocławski artysta malarz Jerzy Kapłański często zaprasza do siebie choć lubi samotność. Bywałem i bywam u Jurka. Zamieszkuje pod Wrocławiem w odremontowanych ruinach z lochami po przypałacowym budynku, która to budowlę wraz z zona Lidka podniósł i nadał charakter. Budynek praktycznie mieści się w Parku uroczej wioski pod Leśnicą k/ Miękini. Urodzony w 1949 roku we Wrocławiu. Studia plastyczne ukończył (po Liceum Plastycznym) w PWSSP we Wrocławiu na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby. Uzyskał Dyplom z zakresu malarstwa w pracowni profesora doc. Zbigniewa Karpińskiego w 1975 roku. Jerzy nic innego nie robi i cały czas zajmuje się malarstwem sztalugowym. To urocze miejsce osadziło go w skrystalizowanym stylu malowania. Maluje w tzw. „starej szkole”, gdzie role odgrywa kunszt i technika mieszania farb i ich kolorów. Wcześniej zanim tu osiadł miał wiele wystaw indywidualnych i uczestnictwo w zbiorowych ekspozycjach za granicą i w kraju w mieście dzieciństwa. Obecnie także wystawia w licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych w Polsce . To wystawy katalogowane.  Prace artysty są w kolekcjach Muzeum Narodowego w Warszawie, Zamku Książ oraz w Klasztorze Księgi Henrykowskiej (obraz Zdjęcie z Krzyża). Bardzo wiele prac znajduje się w prywatnych kolekcjach w kraju i za granicą, także w Stanach Zjednoczonych…. Artysta wyróżniany licznymi Nagrodami oraz honorowymi Nagrodami za Zasługi dla Kultury Wrocławia i Dolnego Śląska. Posiada  także Honorowe Obywatelstwo Gminy Miękinia, na terenie której zamieszkuje i tworzy.

– Jerzy Kapłański to artysta wolny i niezależny, można powiedzieć nieskrępowany jakimikolwiek konwenansami sztuki, ani nakazami i stylami mody salonów malarskich, gdzie głównie prezentuje się nowe trądy tzw. awangardowe… Nie dał się namówić na nowinki w tworzeniu nowego obrazu w malarstwie sztalugowym. Jest wierny sobie i szkole, która go utwierdziła i ukształtowała technikę malowania farbami olejnymi. Ta wierność i posłuszność sobie  wszczepił mu już w Szkole Średniej artysta malarz prof. Kukla. Zatem artysta  tworzy tak, jak nakazuje mu wewnętrzny imperatyw osobowy. Maluje zapamiętane obrazy i to co zobaczył i obserwował na częstych wizytach na wsi u dziadka lub w podróżach, maluje portrety i autoportrety… Znam artystę od lat i na tyle, żeby móc powiedzieć i uzmysłowić, na czym stoi ta twórczość, że już pierwsze jego obrazy, tuż przed szkołą średnią, zawierały dużą dozę sacrum. Próbuje różnych tematów, jak każdy doświadczony artysta. Technika jego malarstwa zbliżona jakby do malarzy flamandzkich… włoskich i holenderskich. Artysta podporządkowuje jednak swoim technikom różne środki formalne. Maluje judaiki i  sceny biblijne tak jak czuje obecnie, do obrazów Jurkla się pozuje, czego sam doświadczyłem kilka razy… To malarstwo nie zafałszowane, nie zmyślone. Maluje duże prawie monumentalne obrazy dużych  rozmiarów, co należy do jego dynamicznej osobowości, a także małe oleje, martwe natury, dostępne w małych galeriach. Kapłański odkrywa i opisuje urodę przedmiotów powszechnie spotykanych w gospodarstwie, odkrywa ich walory estetyczne, światło, które dopowiada prawdzie losu. W swoich naturach martwych ukazuje ich piękno w umieraniu i dostojności, to malowanie przedmiotów zwykłych powszechnego użytku w gospodarstwie jest jakby wspomnieniem z pamięci…. Maluje także postacie z peryferii miast i wsi, żebraków i inteligentów pod krawatem, postacie zapracowane na roli i nie tylko, dzieci zasmarkane i rozświetlone swoją boskością, kobiety oryginalne i te zsiermiężnej wsi. Ważnym elementem jego twórczości jest malowanie postaci nagich, takich czynnych aktów kobiet i mężczyzn, lewitujących w przestrzeni z przedmiotami, jakby w kosmosie. Cały cykl takich postaci, z kołem, ze sznurem, z tyczką, itp. wielkich rozmiarów namalował artysta jako osobny cykl – pomysł. Natomiast portret, który uprawia od lat, jest ciągłym mirażem z napotkanymi postaciami, lub odwiedzającymi go ludźmi zewsząd w pracowni i otoczeniu. Namalował cykl postaci  pt. „Wrocławianie–2000” wystawa znalazła swoje miejsce w tym samym roku w Ratuszu Wrocławskim, były to odwiedzające go postacie polityki, kultury i świata artystycznego. Natomiast wystawa została opatrzona pokaźnym katalogiem tych prac, dużych rozmiarów portretów. Portrety i autoportrety malowane przez Kapłańskiego są jakby na pierwszy ogląd w stylu Rubensa, którego lubi i bardzo szanuje, tak samo jak malarstwo Caravagi  – W innym przypadku artysta nie skąpi swemu malarstwu siermiężności i wydobywa ich głębie duchowe na światło dzienne. Tym samym nobilituje je, nadaje nowego blasku i właściwego należnego szacunku, dorosłości?. Namalował szereg obrazów z sacrum ogromnych rozmiarów jak: „Zdjęcie z Krzyża” (500X380 cm) , inne jak „św. Jerzy”(400 X 350 cm) , „Ostatnia wieczerza w Emaus”, cykl proroków, jak „św. Izajasz” oraz niektórych świętych jak „Święty Sebastian”… które pomieszczono w kościele na Piaskach na Ostrowiu – Tumskim we Wrocławiu. Artysta niezwykle płodny twórczo dopełnił całych cyklów obrazów olejnych do kościołów i miejsc tzw. dobytku Bożego, nie tylko we Wrocławiu. Dlatego malarstwo to pewnie dobrze mieści się w sferze duchowości ludzkiej oraz refleksji nad przemijaniem i pięknem, które ten czas kruszy i dopełnia… zapomina się. Najlepiej widać przemijanie to na martwych naturach Jerzego, cale cykle w nich sekwencje ze słonecznikami i kwiatami oraz owocami – bywa, że jakby umierają na jego oczach, na naszych oczach, on musi malować zatrzymać je jak stop klatkę filmu, tym samym są wyjątkowe i jedyne. Tak! – malarstwo Jurka Kapłańskiego umiera – jest piękne i odchodzi, zapomina nasz czas a jednocześnie zastanawia w tych humanistycznych cyklach nad godnością. Powiedział kiedyś poeta, że „wszystko co umiera jest piękne” nawet krajobraz. Ważnym kierunkiem tego malarstwa jest właśnie pejzaż otaczający artystę wokół, ponieważ zamieszkuje on na obrzeżach Wrocławia. Cała natura to ważny związek z pracą twórczą artysty domownika…  

Zbyszek Kresowaty


Reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Proszę wprowadź nazwisko