RYMKIEWICZ Jarosław Marek

0
213

Jarosław Marek RYMKIEWICZ

(ur. 13 lipca 1935 w Warszawie jako J.M. Szulc) – polski poeta, eseista, dramaturg, krytyk literacki i profesor nauk filologicznych.

Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Łódzkim. W 1994 otrzymał tytuł naukowy profesora.
Jest pracownikiem Instytutu Badań Literackich PAN.

W 1957 wydał swój pierwszy tomik wierszy Konwencje. Jego program poetycki oparty jest na klasycyzmie rozumianym jako odwołanie się do tradycji literackiej i tworzenie na bazie odwołań do jej dorobku tak w sferze formy literackiej, jak i treści czy wątków. Jednak odwołania literackie, na jakich Jarosław Marek Rymkiewicz polega, to nie tradycyjny zestaw symboli sięgający do antyku, ale bogactwo form i charakterystyczne treści epoki baroku. Ten program poetycki wyraził on w książce Czym jest klasycyzm. Manifesty poetyckie z 1967 roku. Zainteresowanie wątkami barokowymi przejawia się w wykorzystywaniu filozoficznych aspektów śmierci, przemijania biologicznego i przemijania w kulturze.
Jarosław Marek Rymkiewicz zajmuje się także tłumaczeniem. Tłumaczył m.in. poezję anglo-amerykańską – Thomasa S. Eliota, Wallace Stevensa, oraz hiszpańską – Federico García Lorca, Pedro Calderón de la Barca (imitacja Życie snem, 1969).
Rymkiewicz jest znany także jako dramaturg („Eurydyka”, „Odys”), tragediopisarz („Kochankowie piekła”) i komediopisarz („Ułani”).
Autor dwóch powieści. Najbardziej znanym aspektem jego twórczości, obok poetyckiej, jest eseistyka. Książki poświęcał m.in. Słowackiemu i Mickiewiczowi.

Odznaczenia i nagrody:

  • W 2003 został laureatem Nagrody Literackiej Nike za tom wierszy Zachód słońca w Milanówku.
  • W 2008 otrzymał Nagrodę Literacką im. Józefa Mackiewicza (za książkę Wieszanie’).
  • W 2010 został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
  • W styczniu 2012 „Gazeta Polska” przyznała mu tytuł „Człowieka Roku 2011”.

Twórczość:

Tomiki poetyckie:

  • Konwencje, 1957 (Wydawnictwo Łódzkie)
  • Człowiek z głową jastrzębia, 1960 (Wydawnictwo Łódzkie)
  • Metafizyka, 1963 (Wydawnictwo Czytelnik)
  • Animula, 1964 (Wydawnictwo Czytelnik)
  • Anatomia, 1970 (Wydawnictwo Czytelnik)
  • Co to jest drozd, 1973 (Wydawnictwo Czytelnik)
  • Thema Regium, 1978 (Wydawnictwo Czytelnik)
  • Ulica Mandelsztama i inne wiersze z lat 1979–1983, 1983 (Wydawnictwo Czytelnik)
  • Mogiła Ordona i inne wiersze z lat 1979–1984, 1984 (Warszawska Niezależna Oficyna Wydawnicza Poetów i Malarzy „Przedświt”)
  • Moje dzieło pośmiertne, 1993 (Wydawnictwo Znak)
  • Znak niejasny, baśń półżywa, 1999 (Państwowy Instytut Wydawniczy)
  • Zachód słońca w Milanówku, 2002, (Wydawnictwo Sic!)
  • Do widzenia gawrony, 2006 (Wydawnictwo Sic!)

Poezje wybrane:

  • Wybór wierszy, 1976 (Wydawnictwo Czytelnik)
  • Poezje wybrane, 1981 (Wydawnictwo LSW)
  • Cicho ciszej. Wybrane wiersze z lat 1963–2002, 2003 (Wydawnictwo Sic!)
  • Wiersze polityczne, 2010 (Wydawnictwo Sic!)

Książki eseistyczne:

  • Cykl mickiewiczowski „Jak bajeczne żurawie”
  • Żmut, 1987 (Instytut Literacki – Biblioteka „Kultury”)
  • Baket, 1989 (Wydawnictwo Aneks)
  • Kilka szczegółów, 1994 (Wydawnictwo Arcana)
  • Do Snowia i dalej, 1996 (Wydawnictwo Arcana)
  • Głowa owinięta koszulą, 2012 (Wydawnictwo Sic!)

Powieści:

  • Leśmian. Encyklopedia, 2001 (Wydawnictwo Sic!)
  • Słowacki. Encyklopedia, 2004 (Wydawnictwo Sic!)
  • Czym jest klasycyzm: manifesty poetyckie, 1967 (Państwowy Instytut Wydawniczy)
  • Myśli różne o ogrodach, 1968 (Wydawnictwo Sic!)
  • Aleksander Fredro jest w złym humorze, 1977 (Wydawnictwo Czytelnik)
  • Juliusz Słowacki pyta o godzinę, 1982 (Wydawnictwo Czytelnik)
  • Przez zwierciadło, 2003 (Wydawnictwo Znak)

Szkice historyczne:

  • Wielki Książę z dodaniem rozważań o istocie i przymiotach ducha polskiego, 1983 (Państwowy Instytut Wydawniczy)
  • Wieszanie, 2007, (Wydawnictwo Sic!)
  • Kinderszenen 2008, (Wydawnictwo Sic!)
  • Samuel Zborowski 2010, (Wydawnictwo Sic!)
  • Reytan. Upadek Polski 2013, (Wydawnictwo Sic!)

Powieści:

  • Rozmowy polskie latem 1983, 1984 (Wydawnictwo Świat Książki)
  • Umschlagplatz, 1988 (Wydawnictwo JMJ)

Wywiady-rzeki:

  • Mickiewicz czyli wszystko. Z Jarosławem Markiem Rymkiewiczem rozmawia Adam Poprawa, 1994 (Wydawnictwo Open)

Sztuki teatralne:

Dramaty antyczne:

  • Eurydyka, czyli każdy umiera tak, jak mu wygodniej („Dialog” 9/1957)
  • Odys w Berdyczowie („Dialog” 3/1958)

Komedie:

  • Król w szafie („Dialog” 6/1960)
  • Lekcja anatomii profesora Tulpa: według Rembrandta („Dialog” 7/1964)
  • Kochankowie piekła: tragifarsa w dwóch aktach wg Calderona, 1972 (Wydawnictwo Czytelnik 1975 r.)
  • Król Mięsopust, 1970 (wydana przez Wydawnictwo Łódzkie wraz z komedią Porwanie Europy w 1977 r.)
  • Porwanie Europy, 1971 (wydana przez Wydawnictwo Łódzkie wraz z komedią Król Mięsopust w 1977 r.)
  • Niebiańskie bliźnięta, 1973 („Dialog” 10/1973)
  • Ułani, 1975 (wydane wraz z komedią Dwór nad Narwią jako Dwie komedie przez Wydawnictwo Czytelnik w 1980 r.)
  • Dwór nad Narwią, 1979 (wydane wraz z komedią Ułani jako Dwie komedie przez Wydawnictwo Czytelnik w 1980 r.)

Przekłady:

  • 44 wiersze i kilka fragmentów Osipa Mandelsztama (także komentarz), 2009 (Wydawnictwo Sic!)
  • Wiersze Wallace’a Stevensa (także wybór i słowo wstępne), 1969 (Państwowy Instytut Wydawniczy)
  • Śpiewnik cygańskich romansów (także komentarz) 2011 (Wydawnictwo Sic!)

Redakcja:

  • Wiersze i powieści poetyckie Adama Mickiewicza, 1998 (Wydawnictwo Świat Książki)
  • Wiersze i poematy Juliusza Słowackiego, 1999 (Wydawnictwo Świat Książki)
  • Dramaty Juliusza Słowackiego, 1999 (Wydawnictwo Świat Książki)
  • Komedie Aleksandra Fredry, 2000 (Wydawnictwo Sic!)
  • Komedie; Trzy po trzy; Zapiski starucha Aleksandra Fredry, 2000 (Wydawnictwo Świat Książki)
Reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Proszę wprowadź nazwisko