Adam Lizakowski (ur. 24 grudnia 1956 r. w Dzierżoniowie) – polsko-amerykański poeta, prozaik, tłumacz, laureat Międzynarodowej Nagrody Fundacji Władysława i Nelli Turzańskich (Canada, 2000). Nagrody Polskiego Komitetu ds. UNESCO i Ministra Kultury, (2008). Stypendysta The David R. Rubin Scholarship recipient. Chicago, 28 marca 2011.
- Pierwsze miejsce w konkursie pt. „Old Father William’s Frabjous and Curious Poetry Contest”, organizowanym przez Caffeine Theatre w Chicago (2010).
- Pierwsze miejsce w konkursie organizowanym przez Columbia College Chicago, Department of English, School of Liberal Arts and Sciences Poetry Award (formerly the Elma Stuckey Poetry Award) ([2010)].
- Pracuje jako wykładowca na U.Wrocławskim I U.Jagielloński, prowadząc warsztaty poetyckie oraz zajęcia z przekładu poetyckiego.
- Autor ponad tuzima tomów poetyckich takich jak m.in.:
- Złodzieje Czereśni wydanie amerykańskie. Wyd. Artex Publishing. Stevens Point (1990)
- Współczesny Prymitywizm WYd. Niezapłacony Rent. Chicago (1992)
- Nie Zapłacony Czynsz (1996)
- Na kalifornijskim brzegu (1996)
- Chicago Miasto Nadziei (1998)
- Złodzieje Czereśni, wydanie polskie (2000)
- Legenda o Poszukiwaniu Ojczyzny (2001)
- Chicago City of Hope in Poetry and Photography (2005)
- Dzieci Gór Sowich (2007)
- “Chicago miasto wiary. City of belief. Wydawnictwo Książkowe IBIS. Wydanie dwujęzyczne. Warszawa (2008)
- Pieszyckie Łąki(2010)
- 156 Listów poetyckich z Chicago do Pieszyc Wyd. Urząd Miasta Pieszyce (2012)
- Bogaty Strumień – Dzierżoniów. Wyd. Urząd Miasta Dzierżoniów (2012)
- Wiersze spod Krzywej Wieży. Wyd. Urząd Miasta Ząbkowice Śląskie (2014)
- Bielawa. Randka Trzech Sylab”. Wyd. Seria Sudecka proza i poezja. Bielawa (2014)
- Jak zdobyto Dziki Zachód. Wydawnictw WBP i CAK w Poznaniu.(2017).
Studiował na Columbia College Chicago – creative writing gdzie uzyskał tytuł Bacher of Arts. Studnia ukończył z wyróżnieniem Cum Laude. Tytuł magistra (Master of Arts) otrzymał na prestiżowym chicagowskim uniwersytecie Northwestern University.
Związany z poetyckim ruchem w San Francisco i Chicago. Był wydawcą kwartalnika „Dwa Końce Języka” w Chicago oraz redaktorem naczelnym miesięcznika „Razem” wydawanego w San Francisco. Przez wiele lat publikował w paryskiej „Kulturze”. Autor wielu tomów poetyckich, m.in. „Poetyckiej Trylogii Sowiogórskiej”, 2001, 2007, 2010. W latach 2002-2004 był członiem toruńskiego Przeglądu Artystyczno – Literackiego, na łamach, którego publikował swoje wiersze, eseje, felietony, opowiadania.
Przed wyjazdem z Polski pracował jako instruktor teatralny w BZPB „Bieltex” Zakładowym Domu Kultury. „Prządka” w Pieszycach. Debiutował w ogólnopolskim pt. „Tygodnik Kulturalny” w 1980 wydawanym w Warszawie. Od 1981 roku przybywa poza granicami kraju. Od 1982 do 1991 mieszkał w San Francisco, a od 1991 roku w Chicago. Członek redakcji Zeszytów Poetyckich. Laureat nagrody Elma Stuckey Poetry Award w 2010 roku i konkursu poetyckiego pt. „Old Father Williams’s Frabjous and Curious Poetry Contest w 2010. Jest mecenasem dwóch miejskich bibliotek: Adama Asnyka w Pieszycach i K.K. Baczyńskiego w Dzierżoniowie. Prowadzi od kilku lat warsztaty poetyckie w Jezuickim Ośrodku Milenijnym w Chicago. Promotor polskiej kultury w Stanach Zjednoczonych od kilku dekad. Jest założycielem organizacji poetyckiej, „The Unpaid Rent Poetry Group” oraz “The Polish Arts and Poetry Association” w Chicago. Za swoją pracę na rzecz ojczyzny został odznaczony Kawalerskim Krzyżem Orderu Zasługi RP przez pana Prezydenta RP. (2012).
Debiutował w 1980 na łamach warszawskiego “Tygodnika Kulturalnego”. Na emigracji publikował na łamach paryskiej “Kultury”, nowojorskiego “Nowego Dziennika”. Jest członkiem redakcji miesięcznika Życie Kolorado wydawanego w Denver w stanie Kolorado. Twórczość jego była tłumaczona na języki: angielski, rosyjski, niemiecki, francuski, litewski, hebrajski, chiński, ukraiński, hiszpański i białoruski.
Współzałożyciel grup poetyckich “Krak” w Los Angeles – San Francisco oraz “Niezapłacony Rent” w Chicago. Redaktor naczelny miesięcznika społeczno-kulturalnego “Razem” wydawanego w San Francisco w latach 1986–1989 i kwartalnika poetyckiego “Dwa Końce Języka” w latach 1993–1996 w Chicago. W Polsce współpracuje z “Rocznikiem Dzierżoniowskim”. Od roku 1993 jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich
Twórczość Adama Lizakowskiego była omawiana w wielu pracach naukowych oraz przedmiotem badan wielu naukowców zajmujących się historia literatury polskiej poza granicami kraju po roku 1939. Od roku 1990 zostało napisancyh 12 prac magisterskich na temat twórczości Lizakowskiego na kilku polskich uczelniach. M. in. na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie i dwie na Uniwersytecie Rzeszowskim. Na Uniwersytecie Warszawskim, Jagiellońskim, Toruńskim, Lubelski, etc. Twórczość Lizakowskiego była także przedmiotem badań w kilku pracach doktorskich.
O twórczości Lizakowskiego pisało ponad 40 krytyków i recenzentów starszego, średniego i najmłodszego pokolenia. M.in. Czesław Miłosz, Adam Zagajewski, Karol Maliszewski, Stanisław Dłuski, Andria Szymańska, Mieczysław Orki, Jan Wolski, Beata Sołogub. Hebzda, Zbigniew Andres, Stanisaw Stanik, Janusz Kryszak, Stanisław Bereś, Aleksander Fiut, Janusz Drzewucki, Kazimierz Braun, Janusz Kryszak, W.A. Wierzewski, Stanisław Barańczak, Wacław Iwaniuk, Marek Skwarnicki, Paweł Marcinkiewicz, Pawel Mackiewicz, Zbigniew Bieńkowski, Andriana Szymańska, Małgorzata Karolina Piekarska, Lech Witkowski etc.
Związany z poetyckim ruchem w San Francisco i Chicago.
Współzałożyciel grup poetyckich „Krak” w Los Angeles – San Francisco. Redaktor naczelny miesięcznika społeczno-kulturalnego „Razem” wydawanego w San Francisco w latach 1986–1989. W 1986 rozpoczął studia dziennikarskie na City College of San Francisco; wszedł wówczas do redakcji studenckiego pisma „The Guardsman”.
Związany z poetami z San Francisco, przede wszystkim z grupą twórców mieszkających w dzielnicy „The Tenderloin” w której i on mieszkał. Wiersze publikował w miesięczniku „The Tenderloin Time” w latach 1984 -1991 wydawanym przez organizację Central Hospitality House San Francisco . W 1986 roku kilka jego utworów znalazło się w antologii pt. „Lifeliness” do której słowo wstępne napisał założyciel i wydawca The City Lights Bookstore, Lawrence Ferlinghetti.
W roku 1986 wraz z poetą weteranem wojny wietnamskiej Nealem M. Warrenem wydaje tomi wierszy pt. “Anteroom Poetry” w San Francisco, wydawnictwo Speedy Gonzales. Książka ta zostaje wzniowiona i wydana po raz kolejny w 2013 roku przez oficynę wydawnica “outskirts press”. Neal jednak nie jest w pełni zadowolony z tego wydania i za mową żony, Niemki, którą poznał podczas pracy w bazie amerykańskiej na terenie Niemiec, namawia Adama, aby wydać tomik raz jeszcze, ale w dwóch językach po angielsku i niemiecku. Cel zostaje osiągnięty powstaje trzecie wydanie rozszerzone ukazuje się w roku 2017. Wydawnictwem jest pownonie “outskirts press”. Tym razme wydanie jest z kolorową okładką obszernymi biografiami poetów i liczy sobie ponad 120 stron, gdy te pierwsze oryginalne, czarno-białe miało 42 strony.
W latach podczas pobytu w San Francisco zaprzyjaźnił się z Czesławem Miłoszem, któremu amatorskim aparatem robił zdjęcia. Od którego otrzymał poand 60 książek Noblisty z jego autografami i wpisanami, dydakacjami i prośbami o uwagę czytelniczą. W roku 2011 na prośbę dyrektora Dolnośląśkiej Biblioteki Publicznej we Wrocławiu udostępnił część swoich zdjęć, które zostały wykorzystane na wystawę pt. Miłosz po amerykańsku.
10 czerwca, o godz. 16.30 ambasador Stanów Zjednoczonych Lee Feinstein otworzyl w Dolnośląskiej Bibliotece Publicznej (Rynek 58) wystawę;Miłosz po amerykańsku, prezentującą fotografie z dwóch prywatnych archiwów; Andrzeja Miłosza, brata Noblisty oraz Adama Lizakowskiego, mieszkającego w Chicago poety, który w latach 80. i 90. fotografował Czesława Miłosza w jego domu w Berkeley w Californii.
Najnowszą pracą A. Lizakowskiego jest wydany w 2017 roku przez WBP i CAK w Poznaniu tom pt. „Jak zdobyto Dziki Zachód”. Podobnie jak i w pierwszym tomie, „Złodzieje czereśni” który został podzielony na część polską i kalifornijską, tak i teraz poeta podzielił wiersze na tematykę polską i emigracyjno-amerykańską. Część polska to okres czasu od wybuchu II wojny światowej do dzisiaj, a druga część amerykańska rozpoczyna się od XVI wiecznej krótkiej historii Kalifornii aż po stan wojenny i przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Bohaterami tego temu są sprzątaczki z Europy Wschodniej, więźniowie obozów koncentracyjnych, osadnicy wojskowi, i zbierania nieudaczników, łowców fortun, amatorów przygód z XVI Europy. Pomiędzy szabrownikami z południowej i centralnej Polski w latach tuż powojennych a emigrantami za chlebem spod Tarnowa w 2013 i marynarzami spod Madrytu z roku 1589 Lizakowski nie stawia znaku równości, ale też nie widzi wielkich różnic. „Jak zdobyto Dziki Zachód” dedykowany jest ojcu poety przesiedleńcowi ze Wschodu. Jest to tom o poszukiwaniu własnego miejsca na ziemi i własnej tożsamości, własnego ja. Poeta, który doskonale zna dwa światy; kapitalizmu i komunizmu raz pisze wierszem epickim historycznym, ale nie o patriotyzmie, lecz o postawie obywatelskiej. Pisze o tematach ciężkich, jego mistrzami są Walt Whitman, Langston Hughes oraz William Carlos Williams. Trzeba też pamiętać o Bobie Dylanie, bez którego poezja Lizakowskiego nie byłaby „nasiąknięta zaangażowaniem społecznym”. Widać to najlepiej w takich wierszach jak ”Grecy w Górach Sowich” czy Ukraińcy w Górach Sowich”.
Druga część książki jest najbardziej liryczna w niej jest mowa o emigrantach którym prawie cztery dekady był (wciąż jest) narrator tych wierszy. Pisanie o marzeniach, miłości, poszukiwaniu własnego kąta, małej i dużej ojczyzny, opisywanie Polaków na emigracji i Polski to są główne symbols and motifs jego twórczości od pierwszego tomu . Lizakowski jest lirykiem, ale jak pisał Czesław Miłosz do Jerzy Giedroycia, rekomendując jego wiersze „dzika brutalność i energia chwyta to, co jest udziałem wielu Polaków jego pokolenia”. Adriana Szymańska w recenzji jego poezji dodaje; Lizakowski jest być może pierwszym z prawdziwego zdarzenia polskim poetą emigracyjnym”. W swojej twórczości pisze o emigrantach, tych co już wyjechali i tych co jeszcze są w ojczyźnie ciałem, ale duchem wyemigrowali.
