Wanda Szczypiorska – Przyjechał wuj

0
427

Wanda Szczypiorska


Przyjechał wuj

 

Pablo PicassoTeściowa  niespokojna, ja temu wcale się nie dziwię;  przyjedzie z Francji wuj. Nie mój, mojego męża,  brat teściowej.   Dopiero teraz, w czasach Gierka stało się to możliwe. Poprzedzający wydarzenie list nie przyszedł  jednak do niej , bo ona umie czytać tylko modlitewnik,  lecz do drugiego brata, najstarszego. Rodzina  podekscytowana.  Mnie też  udzielił się ten nastrój. Chciałoby  się wujowi czymś zaimponować. No i jest!  Właśnie kupiliśmy samochód. Nie byle jaki, bo wolksvagen garbus. To prawda, kilkunastoletni, przecież nowego Fiata 126 od ręki się nie kupi. Bo do tej pory w  naszej wsi, która jest trochę wsią, a trochę miastem  nikt jeszcze  nie miał samochodu. No tak, ma szwagier, jest esbekiem, o czym otwarcie się nie mówi. Mieszkanie ma w Warszawie, w bloku. Odbierze wuja na Okęciu i przywiezie. Wuj się na pewno trochę zdziwi,  pamięta inną wieś, tę z czasów wojny, prymitywną, biedną. Kiedy wcielono go do Kościuszkowców, niewiele  więcej miał niż lat dwadzieścia i jakim cudem został na zachodzie, o tym mi nikt nie opowiadał, bo chyba nikt nic nie wie. O jego sytuacji, tej obecnej też nic pewnego  nie wiadomo. Teściowa twierdzi, że to bogacz, choć wiadomości były raczej skąpe, ale już samo to, że stać go na tę podróż i prezenty..  Choć ja nie liczę na nic. Mąż może skrycie tak?  Bo wuj ma  wobec niego  obowiązki. Kiedy odchodził z wojskiem gdzieś na zachód, dokładnie nie wiadomo gdzie,  mąż właśnie się  urodził. Ja jestem pewna, że ta wieś, którą znam od niedawna przecież,  zmieniła się nie do poznania. Co prawda wciąż ten sam piaszczysty dukt  i większość domów starych, bardzo starych, ale gdzie nie gdzie są i nowe. Szwagierka zbudowała sobie  nowy dom z werandą i pięterkiem. Wuj u niej się zatrzyma

To już dziś.  Jesteśmy więc gotowi i czekamy. O której się pojawią nie wiadomo, nie ma tu przecież  telefonu. Robi się tłoczno na podwórku szwagra , nie tylko krewni, ale i sąsiedzi. Nie wszyscy zaproszeni są na obiad. W  kuchni teściowa i jej córki gotują, pieką,  smażą. W pokoju z wejściem z korytarza owalny  rozłożony stół zajmuje prawie  całą przestrzeń. Krzesła trzeba pożyczyć od sąsiadów.  Mija południe, mija druga, cześć gapiów się rozeszła, później przyjdą. Brama otwarta. Samochód  wjeżdża nieoczekiwanie, najpierw wysiada szwagier, potem wuj. Mały człowieczek o rumianej twarzy.  Wita się z siostrą, bratem, z siostrzeńcami, niektórych nie poznaje, niektórych nigdy nie znał. Ja się nie pcham. Przyglądam mu się. Taki sobie, trudno ocenić przecież po ubraniu i do francuza niepodobny, ale do swoich krewnych także  nie. Prowadzą go do wnętrza domu, nie dadzą nawet się rozejrzeć, chcą się pochwalić zamożnością. Mają łazienkę i bieżącą wodę, nawet centralne ogrzewanie. Opowiadają o tym chaotycznie, a wuj wciąż jeszcze nie wie kto jest kto.. My z mężem nie nachalnie  weszliśmy sobie na ostatku, no i zabrakło dla nas miejsc przy stole. To nic, siądziemy z boku, nie musimy jeść. Tu najważniejszy jest najstarszy brat. Teściowa jest wzruszona, płacze, ale przez chwilę tylko. Bo wszyscy są ciekawi jak tam jest i czy Warszawa się podoba. Jak żyje się we Francji wuj nam powie, lecz trochę później, a jeśli chodzi o Warszawę  wydaje się rozczarowany. No oczywiście, to nie Paryż. A jak podróż? Długa. Najpierw musiał dojechać do Poiters. Płatje? Część krewnych nie wie gdzie to jest, więc wuj wyjaśnia.  Potem pociągiem do Paryża.  Na lotnisko. Co za Płatje? To wuj tam mieszka? Niezupełnie, bo w nieco mniejszej miejscowości. A ten i ów nie może się powstrzymać od pytania;  gdzie pracuje? Może ma gospodarstwo? Ależ nie. I wtedy wszystko się wyjaśnia; pracuje w firmie przewozowej, wuj jest kierowcą ciężarówki . Mój maż jest tym zainteresowany, ma prawo jazdy od  niedawna i chciałby się dowiedzieć czegoś więcej, ale to prawie niemożliwe, siedzimy za daleko, nie usłyszy. Musimy to odłożyć,  przyjdzie do nas, bo musi przyjść. Mieszkamy przecież u teściowej w starym domu, który wuj chyba wciąż pamięta.

Większość zebranych wydaje się być dobrej myśli, że idzie w kraju ku lepszemu. Wuj nie jest tego taki pewny, wieś, którą widział z okna samochodu niczym mu nie zaimponowała. Zresztą wie swoje, z radia, z telewizji. Ale obecni uważają, że krytykować  nie wypada, zresztą w tej Francji też jest nędza. Są już podpici trochę, ożywieni,  ale do większej kłótni nie dochodzi. Brat wuja jak gdyby skrępowany. Owszem, pożenił córki, pobudował, ale samemu marnie się powodzi, chory. Kuzyni i zięciowie, dwóch siostrzeńców, pracują, dają sobie radę. Mój mąż też chciałby coś powiedzieć , ale to może później, nie przy obcych, bo chciałby się pochwalić. Mój mąż  ma warsztat usługowy, jest więc prywatną inicjatywą (wuj pewno nie zrozumie o co chodzi) stąd miał pieniądze na samochód. Wreszcie udaje mu się wtrącić do rozmowy i mówi o tym samochodzie, że  będzie woził wuja. Wuj kiwa głową; czemu nie? Jest coraz głośniej, ale w pewnej chwili robi się ruch na korytarzu, zamieszanie i gwar ucicha. Przyszedł ksiądz. Nie z tej parafii, nietutejszy, o ile wiem  jest przyjacielem domu, widocznie został zaproszony. Robią mu miejsce honorowe  obok wuja. Ksiądz dużo większy, masywniejszy.  Wuj jakby nieco wystraszony nie okazuje entuzjazmu. Może tak mi się tylko zdaje?  Może po prostu jest onieśmielony? Przychodzi mi do głowy; a może komunista?   Chyba nie. Raczej krytycznie ustosunkowany, słucha Wolnej Europy, coś tam wie. Wspomina o tym księdzu. Ksiądz robi się czerwony. On opozycji nienawidzi . Co nie co wie o KORze. Żydzi. Reszta zebranych wokół stołu chciałaby może przyznać rację, jest jednak trochę zdezorientowana. Ksiądz  onieśmiela, a więc niektórzy chcą się wymknąć. Ja też wychodzę. Mąż zostaje. Wuj najwyraźniej jest zmęczony.

Minęło kilka dni, wuj do nas nie zachodził, pojechał do Warszawy do szwagierki, tej, która mieszka w bloku, a więc wie, gdzie wuja zaprowadzić, co pokazać. Był u brata, potem obszedł bratanków po kolei i wreszcie jest u siostry. Niewiele się zmieniło, stwierdził. Ten dom postawił jego  nieżyjący szwagier , więc dom jest taki sobie, marny,  jednak siostrzeńca, czyli mego męża chwali, że coś tam dobudował i poprawił. Mąż chciałby mu się przypodobać, pokazać jaki jest zaradny. Były dwie izby, teraz proszę; jeszcze jest kuchnia i łazienka. No i warsztat. Na warsztat mąż przerobił stajnię. Konia już nie ma, niepotrzebny,  bo kiedy trzeba coś zaorać przyjeżdża z Kółka traktorzysta, a resztę można zrobić ręcznie.  Krowa wciąż jest. Teściowa jej nie sprzeda za nic. Nie mówi o niej żywicielka, bo tego słowa  raczej nie zna. Oddaje mleko do spółdzielni.

 Wuj jest zajęty oglądaniem zakamarków. Stodoła wciąż  ta sama kryta strzechą. Sieczkarnia jest i kierat jest, choć teraz kiedy konia nie ma kierat już do niczego nieprzydatny. Mnie się wydaje, że jest czysto, bo   odpady zalegające  zwykle gdzieś pod płotem zostały zakopane. Nie ma się chyba czego wstydzić, bo nie jesteśmy przecież biedni. Obiad przygotowuje matka męża. Ja staram się rozmawiać z wujem, jednak rozmowa się nie klei, pytać jak żyje, nie wypada. Pytać o Francję? Ale o co? Nic nie przychodzi mi do głowy. Męża interesują ciężarówki, lecz wuj jest raczej lakoniczny. Pracę chwali. Objeździł kawał świata. Mąż  pyta więc, gdzie pojedziemy po obiedzie?. Wuj chce na cmentarz . No i dobrze.

Samochód  (silnik  taki, że można jeździć nim po polach, mówi mąż) stoi  umyty, wysprzątany. Kiedy zbliżamy się do niego wszyscy czworo mąż oczekuje aprobaty. Dorobił się, jak nikt w rodzinie. Wuj ma jak gdyby nieco kwaśną minę. „U nas starymi garbusami jeżdżą biedni studenci i uczniowie” i to stwierdzenie, dość niespodziewane, mnie również sprawia pewną przykrość,  mąż jest wyraźnie zawiedziony. Wuj siada z przodu,  niewygodnie , nisko, mówi ze tamten szwagra enerdowski lepszy. „Bo Stasiek kupił go na talon” mówi mąż, ale wuj tego nie rozumie.  Byle by tylko nie ugrzęznąć w piasku. Potem  im bliżej parafialnej wsi gdzie jest nasz cmentarz przy kościele ta droga będzie coraz  lepsza, a przed kościołem asfaltowa. Dojeżdżamy.  Cmentarz się rozrósł, stwierdza wuj.

Za dzień lub dwa wyjeżdża, ale  biletu jeszcze nie ma, więc przenocuje u siostrzeńca tego, który pracuje w MSW. Znowu jesteśmy wszyscy razem, żegnamy wuja  pewno z żalem, już nie tak jednak ożywieni. A może trochę zawiedzeni? Nie wiem.

Ach prawda. Nie napisałam przecież  o prezentach, jakoś wypadło mi to z głowy, bo tego co wuj przywiózł, komu dał, zupełnie nie pamiętam


Reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Proszę wprowadź nazwisko