5 stycznia 2014 zmarł Leon Krzos, ludowy skrzypek ze Zdziłowic na Lubelszczyźnie. Miał 86 lat.
Gry na instrumencie uczył się od muzykujących członków rodziny. Nie znał nut, swój repertuar budował ze słuchu. Początkowo związany był z Kapelą Dudków. W 1975 założył własną grupę – Kapelę ze Zdziłowic. Zespół występował w strojach krzczonowskich, wykonywał polki, oberki, fokstroty, walczyki oraz „podróżniaki” związane z obrzędami weselnymi. Melodie „podróżniakowe” zajmowały wyjątkowe miejsce w pamięci muzycznej skrzypka.
– Mnie się wszystkie melodie podobają, byle dobrze były zagrane. I my tylko jedni w Polsce gramy ”podróżniaki”. ”Podróżniaki” to wolniejsze oberki grane, gdy para odjeżdża po ślubie – opowiadał Kubie Borysiakowi z Programu II Polskiego Radia.
Kapela ze Zdziłowic zdobyła w 2002 roku II miejsce na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym. Za całokształt twórczości została uhonorowana Nagrodą im. Oskara Kolberga. Na przeglądzie w Kazimierzu Leon Krzos występował ponad 30 razy. Grywał także m.in. na Festiwalu Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie oraz Festiwalu „Na rozstajnych drogach” w Janowie Lubelskim. W 1986 roku razem z Kapelą ze Zdziłowic koncertował na Węgrzech.
Nagrania Krzosa i jego kapeli znalazły się na wydanej w 2009 roku przez Andrzeja Bieńkowskiego płycie „Jadąc przez Roztocze” (Muzyka Odnaleziona). Album otrzymał II Nagrodę w konkursie Folkowy Fonogram Źródeł 2009.
Źródło: Polskie Radio
