Władysław Panasiuk
Niedaleko Damaszku
Niedaleko Damaszku (pisał A.Mickiewicz) siedział diabeł na daszku, w kapeluszu czerwonym…Określił jedynie miejsce i nakrycie głowy, nie wspomniał jednak o czasie, ale tak już mają poeci; domysły, domysły, domysły.
Bliski Wschód – Ziemia Święta, po której chodził Jezus, często zbroczona krwią i nasiąknięta łzami. Giną niewinni ludzie, a reszta świata ogląda ich tragedie w telewizji. Mówi się o 100 tys. ofiar tej długo już trwającej domowej wojny, gdzie giną również dzieci, na których teraz oparto grę. Ludzie opuszczają domy i uciekają do Libanu ( 7 mil ), oto początek tragedii tamtego zakątka świata, wszak już od dawna wspomina się o zagrożeniu kuli ziemskiej przez Iran. Agresja budzi agresję, wojna rodzi wojnę, ale ta nie zawsze da się zatrzymać i może rozszerzyć się na inne kraje.
My wiemy, co wojna znaczy, nie tak dawno minęła kolejna rocznica września.
Ciekaw jestem, gdzie do tej pory były organizacje, gdzie światowa pomoc, nikt o tym nie myśli, najłatwiej zbombardować jak to miało miejsce już kilka razy. Zrzucić bomby, a później dopasować powód, dla którego zostały zrzucone. To nie nowość, a może użycie gazu, było typową prowokacją? Nie ma dowodów na to, kto użył broni chemicznej, wiadomo tylko, że miało to miejsce. Wszystko powinno się rozwiązywać drogą pokojową, inaczej Nobel przekręci się w grobie. Choć nadany awansem (zaliczkowo), też powinien do czegoś zobowiązywać.
Syria, Liban, Irak, Izrael i Jordania, oto miejsca najbardziej potrzebujące spokoju, to miejsca święte dla kilku religii. Nawet tego nie potrafi cywilizowany świat uszanować.
Na przecięciu głównych szlaków handlowych leży Syria często najeżdżana przez Arabów, Greków, Rzymian czy Turków. Po pierwszej wojnie światowej Syria pozostawała pod kontrolą francuską, a niepodległość uzyskała w 1946 roku. Od tego czasu Syria prowadziła kilka wojen z sąsiadującym Izraelem. Kością niezgody między tymi krajami wciąż jest Wzgórze Golan należące niegdyś do Syrii, a odebrane przez Izrael w roku 1967. Przypomnę, że państwo Izrael powstało w 1948 r.na ziemiach palestyńskich jako ojczyzna Żydów z całego świata. Większość Arabów palestyńskich było zmuszonych do opuszczenia własnych ziem i osiedlenia się w Jordanii czy Libanie. To też, a może przede wszystkim stanowi źródło konfliktu trwającego po dzień dzisiejszy na Bliskim Wschodzie.
Tereny Syrii zamieszkuje prawie 19 milionów ludności, w większości muzułmanów mówiących językiem arabskim, ale są również inne odłamy religii jak: szyici, ismailici i alawici. Ci ostatni opierają się nie tylko na naukach islamu lecz także na niektórych aspektach wiary chrześcijańskiej. Obchodzą oni święta Bożego Narodzenia i Wielkanocy.
Ponad połowa kraju to pustynie, ale na szczęście wylewająca rzeka Eufrat część ziem czyni urodzajnymi. Mało tego, owa rzeka płynąca przez północno – wschodnie tereny Syrii (z Turcji do Iraku) daje krajowi energię elektryczną. Wybudowana tam zapora i elektrownia wodna, dodatkowo wytworzyły spore jezioro Asad, które potrafi nawodnić część pól uprawnych.
Niedaleko Damaszku, a więc w jego sąsiedztwie znajduje się kolebka antycznej kultury, z której źródeł czerpie cały świat. Pozostałości dawnych cywilizacji można odnaleźć w całym kraju. Palmyra w III w. n.e. kwitnące miasto pełne pałaców, teatrów i świątyń. Została zrównana z ziemią przez Rzymian, tylko dlatego, że nie chciała utracić niepodległości. Położona w oazie na skraju pustyni jest dzisiaj jednym z najlepiej zachowanych starożytnych miast na ziemi.
Położona w Azji Południowo – Zachodniej nad Morzem Śródziemnym niewielka Syria, graniczy z Turcją, Irakiem, Jordanią, Libanem i Izraelem. Region ten to olbrzymi zbiór zabytków z różnych epok. Sam Damaszek jest czteromilionową stolicą położoną 800 m. npm i przytuloną do gór Antylibanu. Miasto składające się z zabytkowych budynków, nowoczesnych wieżowców i otaczających go slumsów. Jak wszędzie; gdzie bogactwo tam i bieda, te nierozłączne siostry nie opuszczają świat od wieków. Mówi się, że Damaszek jest najstarszym miastem świata. Pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z III tysiąclecia p.n.e. Pięciotysięczna historia Damaszku świadczy o tym , że miasto przeżyło i pamięta wiele. Na przełomie II i I tysiąclecia p. n. e. miasto było stolicą niezależnego państwa aramejskiego. Językiem aramejskim, którym mówił Jezus Chrystus posługują się do dzisiaj mieszkańcy dwóch syryjskich miejscowości. Damaszek w późniejszym czasie został zdobyty przez Asyryjczyków i należał do Babilonii, następnie był pod władaniem perskim i tym samym należał do państwa Aleksandra Wielkiego.
Losy Damaszku zmieniały się z biegiem wieków, w okresie hellenistycznym należał do państwa egipskich Ptolemeuszy. W 64 r. p. n. e. wszedł do rzymskiej prowincji Arabia. Był częścią Bizancjum, a później zajęli go Arabowie. Wielokrotnie oblegany w czasie wypraw krzyżowych, stał się niezdobytą twierdzą i został stolica Saladyna i dynastii Ajjubidów. Dopiero najazd Mongołów położył w gruzy miasto w roku 1401. Damaszek został zdobyty przez Turków osmańskich w XVI w. i pozostał w ich władaniu do I wojny światowej.
Ten skrótowy opis wyjaśnia nam skąd pochodzą zabytki z tak wielu kultur, bo przecie całe stare miasto jest jednym zabytkiem. Nie sposób wymienić wszystkie, ale warto wspomnieć o kilku najważniejszych, jeśli w ogóle da się to sklasyfikować.
Obok Mekki, Medyny i meczetu na Skale w Jerozolimie jest Wielki meczet Umajjadów zbudowany w 705 – 715 w. w okresie rzymskim przerobiony na świątynię Jowisza, a w IV w. stał się Bazyliką św. Jana Chrzciciela.
Ulica Prosta (Via Recta), o której jest wzmianka w Biblii. Na końcu ulicy dumnie wznosi się Brama Wschodnia, nieco dalej wzdłuż muru obronnego otaczającego Damaszek znajduje się kaplica św. Pawła. W/g Nowego Testamentu w tym miejscu św. Paweł został spuszczony w koszu przez okno uciekając przed swoimi prześladowcami.
Meczet Takija as Sulajmanijja wzniesiony w1554 roku przez sułtana tureckiego, służył jako schronienie dla pielgrzymów udających się do Mekki przez Damaszek.
Obok meczetu Muzeum Narodowe zaliczane do najciekawszych i najbogatszych na świecie. Można w nim oglądać zabytki starożytnej Syrii, zabytki epoki greckiej i rzymskiej, arabskie i islamiczne oraz sztukę współczesną.
Komuś od dawna bardzo zależy, by tę pięciotysięczną historię zniszczyć całkowicie, zburzyć zabytki i ludzką pamięć. Najwyraźniej pamiątki po Chrystusie kolą kogoś w oczy, trudniej będzie wierzyć, bez pozostawionych dowodów na ziemi. Nie uwierzę jak nie dotknę powiedział biblijny Tomasz.
W Europie powstała Unia, każdemu marzy się mocarstwo i rządzenie jak nie światem, to chociaż regionem. Jak mówił Wałęsa: kto nie z Mieciem, tego zmieciem.
Niedaleko Damaszku siedział diabeł na daszku – ciekawe kogo nasz wieszcz miał na myśli. Od tamtego czasu wiele się zmieniło, zmienił się sam Damaszek, zmienili się ludzie. Może mówił o Asadzie, ale ten jest biały. Diabeł na ogół kojarzy się z kimś czarnym, ma rogi, duże uszy, wielkie kopyta i długi ogon. Nie łatwo odgadywać przepowiednie, a może ten wiersz Marka Gajowniczka rozjaśni nasze leniwe umysły? Nie podniecajmy się czyimś nieszczęściem, bo nikt nie może zapewnić, że i nam się nie przytrafi.
W gaju tuż pod Damaszkiem
siedział diabeł z Kałaszkiem
i ogonem czerwonym
machał zadowolony.
Cieszył się przeogromnie
z wszystkich zabitych wspomnień
o tej ziemi biblijnych wydarzeń,
którą w piekło świat zmienia
używając Imienia
na pogrzebach złudzeń i marzeń.
Ogień pełznie powoli
Człowiek na to pozwolił,
gdy upadły wieże Babilonu.
W gaju tuż pod Damaszkiem
siedzi diabeł z Kałaszkiem
oczekując dla siebie tronu.
Dwaj okrutni Wędrowcy
przyszli tu ze stron obcych,
by podpalić gałązki oliwne.
Ostrzegali prorocy:
Wielu zginie z ich mocy,
lecz świat uznał widzenie za dziwne.
Władysław Panasiuk
