Pierwszym laureatem Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta został urodzony w 1927 r. Williama Stanleya Merwina, jeden z najważniejszych poetów amerykańskich II połowy XX wieku.
Wyboru dokonało siedmioosobowe, międzynarodowe jury, w skład którego weszli poeci, eseiści, tłumacze i wydawcy: Lidija Dimkovska (Macedonia/Słowenia), Edward Hirsch (USA), Wolfgang Matz (Niemcy), Jarosław Mikołajewski (Polska), Agneta Pleijel (Szwecja), Jaume Vallcorba Plana (Hiszpania) oraz Tomas Venclova (Litwa/USA).
„Jury stanęło przed trudnym zadaniem, musząc wybrać spośród zgłoszonych wcześniej kandydatów – poetów z siedmiu krajów i trzech kontynentów, reprezentujących bardzo różne tradycje artystyczne, zarówno uhonorowanych już najwyższymi nagrodami, jak i dopiero rozpoczynających międzynarodową karierę literacką. Ostatecznie o wyborze zadecydowały – obok głębokiego przekonania o wybitności dzieła W. S. Merwina – dwa czynniki. Jego wieloletnie zaangażowanie po stronie amerykańskich ruchów społecznych propagujących wartości demokratyczne, a także – czy może przede wszystkim – bliskość jego poetyckiej dykcji ideałom, do których dążył także sam Herbert, takim jak przejrzystość, równowaga, artystyczna dyscyplina, porozumienie z czytelnikiem” – mówi Andrzej Franaszek, krytyk, sekretarz jury Nagrody i Fundacji im. Zbigniewa Herberta.
86-letni William Stanley Merwin to żywa legenda XX-wiecznej poezji. Przyjaźnił się z kręgiem pisarzy skupionych wokół Sylvii Plath i Teda Hughesa. W latach 60. był jednym z najbardziej znanych poetów związanych z ruchem sprzeciwu wobec wojny w Wietnamie, obok takich twórców jak m.in.: Robert Bly, Adrienne Rich, Robert Lowell czy Allen Ginsberg. W swojej karierze Merwin otrzymał liczne wyróżnienia, w tym m.in. dwukrotnie nagrodę Pulitzera w dziedzinie poezji (1971 i 2009) oraz National Book Award (2005). W roku 2010 pełnił oficjalną funkcję Poety-Laureata Stanów Zjednoczonych Ameryki. Na język polski jego wiersze tłumaczyli m.in.: Julia Hartwig, Czesław Miłosz, Artur Międzyrzecki, Grzegorz Musiał i Piotr Sommer.
Międzynarodowa Nagroda Literacka im. Zbigniewa Herberta to nowe wyróżnienie na polu literatury światowej. Przyznawana będzie co roku za wybitne dokonania artystyczne i intelektualne – przede wszystkim w dziedzinie poezji – nawiązujące do wartości, wokół których grawitowała twórczość Zbigniewa Herberta. Rada Fundacji może także podjąć decyzję, by nagrodę przyznać dodatkowo w kategoriach eseistyki, przekładu oraz edytorstwa.
